موزه ایران باستان

ایران دارای تاریخی چندین هزارساله و ابهتی به جامانده از حکومت‌های پرشکوه پیش و پس از اسلام است و به همین علت، همواره مقصدی جذاب برای علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن به شمار می‌رود. موزه ایران باستان یا همان موزه ملی ایران به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین موزه‌های ایران و از مهم‌ترین مراکز فرهنگی کشور به حساب می‌آید.

به قول معروف، ملتی که تاریخ خود را نداند محکوم به تکرار آن است! اگر دوست دارید تا با گوشه‌ای از تاریخ مملکت خود آشنا شده و سفر در زمان را تجربه کنید، بازدید از موزه ایران باستان را به هیچ عنوان از دست ندهید. در این مقاله از یول بیر، به معرفی موزه ملی ایران و بخش‌های مختلف آن پرداخته و شما را در سفری کوتاه به این موزه با خود همراه خواهیم کرد.

معرفی موزه ایران باستان؛ قدیمی‌ترین موزه کشور!

موزه ملی ایران، قدیمی‌ترین موزه ایران بوده و با زیربنای بیش از 20 هزار مترمربع و مساحت 18 هزار مترمربع، دارای 300 هزار وسیله ارزشمند تاریخی از دوران پارینه‌سنگی تا دوران طلایی پس از اسلام است. این موزه به دو بخش اصلی دوران ایران باستان و اسلامی تقسیم می‌شود که در ادامه به طور کامل به آن خواهیم پرداخت. ایده اولیه اموزه ایران باستان در اوایل دوران مشروطیت توسط فردی به نام صنیع الدوله مطرح شد؛ اما در آن هنگام به مرحله اجرا نرسید.بعد از آن و در دوران احمدشاه قاجار، به کوشش مرتضی‌خان ممتاز الممالک، مجموعه‌ای از اشیا جمع‌آوری و در یکی از مداس دارالفنون تحت عنوان موزه ملی نگهداری شد.

در دوران پهلوی اول، و در ابتدای سال 1304 مکان این به موزه به میدان بهارستان و به تالار آیینه عمارت مسعودیه انتقال یافت. از آثار اولیه نگهداری شده در موزه ملی ایران، میتوان به 15 پارچه اشیای عتیقه مفرغی، 158 قطعه کاشی، 9 سکه و 54 قبضه از سلاح‌های قدیمی، زره، کلاه خود، تفنگ و اشیای به‌دست آمده از کاوش‌های باستانی و آثار اهدایی مجموعه‌داران اشاره کرد.

مجلس شورای ملی، در سال 1306، امتیاز انحصاری فرانسوی‌های برای کاوش‌های باستان شناسی را لغو و در ازای آن، امتیاز کاوش در شوش را به آن‌ها داد. دولت وقت نیز ساخت یک موزه و کتابخانه توسط فرانسوی‌ها را پذیرفت و همچنین تعهد داد که ریاست مکان‌های نام برده شده برای سه دوره و هر دوره به مدت پنج سال بر عهده فردی فرانسوی باشد.

در پی تعهدات داده شده، در این سال، «آندره گدار» معمار پرآوازه فرانسوی به ایران آمد و ساخت موزه ایران باستان را در سال 1312 و در قسمت غربی میدان مشق، و به کمک دو معمار ایرانی به نام‌های عباسعلی معمار و استاد مراد تبریزی شروع کرد. این موزه تا سال 1375 به نام موزه ایران باستان شناخته می‌شد، تا اینکه در آن سال نام آن، با راه اندازی بخش موزه دوران اسلامی، به موزه ملی ایران تغییر یافت.

معماری موزه ایران باستان؛ شمایل معماری اصیل ایرانی!

آندره گدار، معمار فرانسوی موزه ایران باستان، طرح خود را با الهام از کاخ ساسانی تیسفون و طاق کسری ارائه کرد و حتی نحوه چیدمان آجرها در سطوح داخلی و بدنه‌های اطراف آن نیز از معماری اصیل ایرانی الگو برداری شده است. از ویژگی‌های بارز این ساختمان می‌توان به حذف‌شدن زینت‌کاری‌های متعارف ایوان‌ها اشاره کرد که باعث شده سایه روشن‌های کار شده، پس نشستگی‌ها و برآمدگی‌های آجری این مکان، در گوی زیبایی، جولان بدهند.

در دو طرف ورود، دو ساختمان دو طبقه برای کتابخانه و سالن‌های نمایشگاهی قرار دارد. در بالای سردر نیز، کتیبه‌ای از جنس مرمر و به خط ثلث امیر الکتاب ملک الکلامی، شعری از ملک‌الشعرا بهار نوشته شده است. موزه دوران اسلامی، در ابتدا به منظور موزه مردم شناسی توسط اوژن آفتاندیلیان، همکار آنده گدار، در سال 1322 طراحی شده بود؛ اما در سال 1332 به منظور ساختمان اداری، برگزاری نمایشگاه و همایش‌های موقت به بهره برداری رسید.

اوژن آفتاندیلیان، این ساختمان را بر اساس کاخ ساسانی بیشاپور، به شکل چلیپایی و هشت ضلعی و با مساحتی حدود 4000 متر مربع طراحی کرد. این بنا در سال 1375 به منظور موزه دوران اسلامی تجهیز و افتتاح شد. این بخش از موزه در سال 1385 به منظور بازسازی، گسترش برخی از فضاها و بازنگری در چگونگی به نمایش گذاشتن آثار تعطیل شد تا در سال 1394 دوباره درب‌های آن برای بازدید مردم گشوده شد.

بخش‌های موزه ایران باستان؛ نمایشگاه شکوه و تمدن ایران!

همان گونه که پیش‌تر نیز ذکر شد، موزه ملی ایران، شامل دو بخش کلی؛ موزه ایران باستان و موزه دوران اسلامی یا باستان شناسی و هنر اسلامی است. در ادامه به بررسی هر کدام از این بخش‌ها خواهیم پرداخت تا به طور کامل با این موزه آشنا شوید.

موزه ایران باستان

موزه ملی ایران با در بر داشتن انواع عتیقه‌ها از دوران پارینه‌سنگی قدیم، عصر آهن، تمدن ایلام، سلسله‌های قدرمند هخامنشی، اشکانی و ساسانی، مناظر افتخارآور تاریخ و تمدن ایران را به عرصه نمایش می‌گذارد. این خاک پاک باستانی، وطن مردمی جسور و هنرمند است که هنرشان بعد از گذشت هزاره‌های متمادی همچنان شور، شوق، لذت و هیجان را برای همه بازدیدکنندگان از سراسر این کره خاکی مهیا می‌کند و یادآوری بر میراث بدون انقضای این مرزوبوم است.

این ساختمان خود از دو طبقه تشکیل شده که در طبقه همکف آن میراث دوران تاریخی و باستانی ایران و اشیا مربوط به 3300 پیش از میلاد تا پایان دوره ساسانی به نمایش گذاشته شده است. از دیدنی‌های شاخص این بخش می‌توان به کهن‌ترین انیمیشن جهان روی سفال از شهر سوخته، مجسمه داریوش اول، مجسمه مفرغی مرد زاوی شمی و مرد نمکی معدن زنجان اشاره کرد.

در طبقه اول این ساختمان، عتیقه‌های مربوط به دوران پیش از تاریخ قرار داده شده است. در این بخش اشیایی از کهن‌ترین دوران زندگی بشر، یعنی از قدیمی‌ترین دوران شناخته شده از حیات انسان تا ابداع نگارش را مشاهده خواهید کرد. ابزار سنگی مربوط به دوران پارینه سنگی، سفال‌های محوطه‌های باستانی، پیکرک‌های انسانی و حیوانی و همچنین ماکت سفالی تپه سنگ چخماق از جمله دیدنی‌های این بخش است که انتظار شما را می‌کشند.

موزه باستان شناسی و هنر اسلامی

در طبقه همکف قسمت باستان‌شناسی موزه ایران باستان، سالن اجتماعات و نمایشگاه‌های موقت وجود دارد و در طبقه‌های اول و دوم آن آثار تاریخی مربوط به دوران اسلامی قرار داده شده‌اند. این آثار در هفت تالار و 170 ویترین، بر اساس زمانبندی تاریخی قرار دارند. در طبقه اول، اشیا مربوط به دوران تیموریان تا قاجار مشاهده می‌شوند که شامل تالار‌های قرآن، تیموری، صفوی، زند و قاجار هستند. نقاشی‌های قهوه‌خانه‌ای، خاتم کاری، آینه کاری روی چوب مربوط به دوران قاجار، فرشینه‌های زربفت دوران صفوی و کتاب آرایی و نگارگری دوره تیموریان در این بخش به نمایش گذاشته شده‌اند.

طبقه دوم به دوران صدر اسلام تا دوره ایلخانی اختصاص دارد. تالارهای این بخش شامل تالارهای صدر اسلام، عصر سلجوقی و ایلخانیان می‌باشد. از آثار شاخص این بخش می‌توان به نسخ خطی کتاب مسالک الممالک و پنج گنج نظامی، ظروف زرین فام و محراب‌های عظیم ایلخانی، گچبری و آجرکاری دوره سلجوقی، قرآن‌های بر پوست آهو از صدر اسلام، سفالینه‌های نیشابور و کاشان، دستبافته‌های کهن ری و اصفهان و شیشه‌های گرگان اشاره کرد.

تالار قرآن

از جذاب‌ترین تالارهای این بخش، تالار قرآن است که قرآن‌هایی دست‌نوشته از صدر اسلام، این قسمت را زینت بخشیده‌اند. محل این تالار در فضای زیر گنبد مرکزی در طبقه اول بوده و در مرکز این تالار یک صفحه از قرآن بزرگ و نفیس قرار دارد که به قلم بایسنقر میرزا نوشته شده است. این قرآن را نادرشاه با هدف حفظ لشکریان خود از دشمن، در جلو سپاه از هرات به قوچان منتقل می‌کرد. برخی از اوراق این قرآن در نبرد نادر و در اثر آتش‌سوزی سوخته و برخی دیگر از اوراق آن در موزه‌های دیگر نگهداری می‌شود.

آدرس و نقشه موزه ایران باستان؛ موزه ملی ایران کجاست؟

موزه ملی ایران در تهران و در مجاورت خیابان سی تیر قرار دارد. اگر برنامه سفر به تهران را دارید، بازدید از این موزه باشکوه را از دست ندهید.

آدرس موزه ایران باستان: تهران، خیابان امام خمینی، ابتدای خیابان سی تیر، خیابان پروفسور رولن، موزه ملی ایران (مشاهده موزه ملی ایران روی نقشه)

ساعات بازدید موزه ایران باستان؛ بازدید از موزه تا چه ساعتی مقدور است؟

بازدید از این موزه در فصل‌های بهار و تابستان، همه روزه از ساعت 9 الی 19 و در فصل‌های پاییز و زمستان، همه روزه از ساعت 8:30 الی 17 امکان‌پذیر است.

هزینه بازدید از موزه ایران باستان؛ برای بازدید چقدر هزینه باید پرداخت کرد؟

هزینه بازدید از این مکان برای بازدید کنندگان ایرانی، 10 هزارتومان و برای بازدیدکنندگان خارجی، 100 هزارتومان است.

عکس‌های موزه ایران باستان؛ زیبایی‌های تاریخ ایران در قاب دوربین

تماشای تصاویر این موزه، بسیار لذت‌بخش بوده و لذتی وصف ناشدنی را در شما ایجاد خواهد کرد. در ادامه تصاویری زیبا از این موزه جذاب را قرار داده‌ایم تا بتوانید گوشه‌ای از زیبایی‌های این موزه را مشاهده کرده و از تماشای آن لذت ببرید.

مکان‌های دیدنی اطراف موزه ایران باستان؛ دیدنی‌های دیگری که انتظار شما را می‌کشند!

موقعیت قرارگیری موزه ملی ایران، به گونه‌ای است که در اطراف آن موزه‌ها و دیدنی‌های بسیاری قرار دارند که شما می‌توانید پس از بازدید از موزه، از آن‌ها نیز دیدن کنید.

کاخ مرمر (موزه هنر ایران)

از مکان‌های جذاب و دیدنی اطراف موزه ایران باستان، کاخ مرمر را می‌توان نام برد. این کاخ که در دوره پهلوی اول و به منظور محل کار و زندگی رضا‌شاه پهلوی بنا شده، و امروزه به عنوان موزه از آن بهره برداری می‌شود. از جذابیت‌های کاخ مرمر می‌توان موزه ملی قرآن، کتابخانه تخصصی و گنبد زیبای آن را نام برد.

آدرس کاخ مرمر: تهران، شیخ هادی، خیابان ولیعصر، کاخ موزه مرمر (مشاهده کاخ مرمر روی نقشه)

موزه پست و تلگراف تهران

شاید برای شما نیز سوال شده باشد که در قدیم الایام که امکانات ارتباطی به اندازه امروز نبوده، مردم چگونه از حال یکدیگر با خبر می‌شدند و اخبار را به هم می‌رساندند؟ در موزه پست و تلگراف تهران، که در نزدیکی موزه ایران باستان قرار گرفته، تمامی اطلاعات لازم به تاریخ پست و چگونگی برقراری ارتباط در زمان‌های گذشته را می‌توانید مشاهده کنید. از تصاویر وزیران پست ایران، تا تمبرهای مربوط به دوران قاجار و پهلوی، انواع اشیا پستی از قبیل مهرهای مستطیلی و غلتکی تا دستگاه‌های تایپ قدیمی و بسیاری از دیدنی‌های دیگر که قطعا برای شما جذاب خواهند بود.

آدرس موزه پست و تلگراف تهران: تهران، خیابان فردوسی، خیابان امام خمینی، میدان مشق، موزه پست و تلگراف تهران (مشاهده موزه پست و تلگراف تهران روی نقشه)

موزه علوم و فناوری ایران

این موزه که زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می‌کند، با هدف بازسازی و معرفی دستاوردهای علمی ایران در پیش و پس از اسلام فعالیت می‌کند. از جذاب‌ترین قسمت‌های این موزه می‌‌توان گالری ابزار جراحی کهن را نام برد که قطعا شما را متحیر خواهد کرد.

آدرس موزه علوم و فناوری ایران: تهران، خیالان فردوسی، خیابان کوشک مصری، موزه علوم و فناوری تهران (مشاهده موزه علوم و فناوری ایران روی نقشه)

اگر قصد دارید به تهران سفر کرده و از مکان‌های گردشگری جذاب آن دیدن کنید، حتما سری به دسته بندی شهر تهران یول بیر بزنید تا با مکان‌‌های دیدنی این شهر بیشر آشنا شده و بتوانید سفری دلچسب و لذت‌بخش را تجربه کنید.

موزه ایران باستان؛ چند هزار سال تاریخ در چند دقیقه!

در این مقاله از مجله گردشگری یول بیر، به معرفی موزه ایران باستان و معماری آن، بخش‌های مختلف، آدرس، ساعات بازدید و هزینه آن پرداخته و کوشیدیم تا به عنوان راهنمای مجازی شما ایفای نقش کنیم. موزه ملی ایران، یادآور مردمی است که با هر سختی برای وطنشان ایستاده و به هر قیمت تمدن و تاریخ خود را حفظ کرده‌اند.

این موزه یادآور سرسخت بودن و پایداری بوده و از نسل‌های پیش به ما ارث رسیده است. مردمی که یک تنه با روزگار جنگیده و تا آخرین لحظه، ایران ذکر زیر زبانشان بوده است. بزرگانی چون کوروش، داریوش، سورنا، آریو برزن و تمام دلیرمردان و شیرزنانی که هیچ گاه پا پس نکشیدند تا ایران، ایران باقی بماند. امیدواریم این مقاله کمکی هر چند کوچک، در شناساندن این میراث به شما کرده باشد و بتوانید با بازدید از این مکان لحظات خوشی را برای خود به ثبت برسانید.

پیشنهاد سردبیر: سفر به تهران بزرگ؛ سفری جذاب به دل شگفتی‌ها!