تا به حال بعد از یک روز سخت کاری، پابرهنه روی طبیعت بکر و پر از گل قدم برداشته و بوی خاک نم‌زده و هوای تازه و خنک را استشمام کرده‌اید؟ تجربه این حس شگفت‌انگیز، گویی تمام غم‌ها را شسته و روح تازهای به آدمی می‌بخشد. گیلان، میزبان مهربان و بخشنده شمال ایران با طبیعتی سرسبز و کرانه‌های جنوبی دریای خزر است. روستای داماش گیلان، از توابع شهرستان رودبار، یکی از مناطق چشم‌نواز و پوشیده از گل سوسن چلچراغ است که در میان روستاهای ییلاقی شمال کشور، به زیبایی میدرخشد.
هم‌قدم شدن با ما در این مقاله از مجله گردشگری یول بیر، این بار تجربه سفر به درخشانترین دهکده ییلاقی ایران به نام روستای داماش گیلان و لذت‌بردن از مناظر اعجاب‌آور و چشمه‌های زلال آب معدنی آن را نصیبتان خواهد کرد. برای آشنایی با این مکان دیدنی تا انتها همراهمان باشید.
- معرفی روستای داماش گیلان
- تاریخچه روستای داماش گیلان
- سوسن چلچراغ زیبا و روستای داماش گیلان
- فرهنگ و سبک زندگی مردمان روستای داماش گیلان
- مناطق دیدنی روستای داماش گیلان
- چشمه آب معدنی روستای داماش
- سوغات و غذای محلی روستای داماش گیلان
- جاذبه‌های گردشگری اطراف داماش
- آدرس و نقشه روستای داماش گیلان؛ روستای داماش گیلان کجاست؟
- مسیرهای دسترسی به روستای داماش گیلان
- بهترین زمان سفر به روستای درخشان چلچراغ
- توصیه‌های ضروری که قبل از سفر به روستای داماش گیلان باید بدانید!
- عکس‌های روستای داماش گیلان
- روستای داماش گیلان؛ ییلاق روح‌بخش چلچراغ و چشمه‌های جذاب
معرفی روستای داماش گیلان
روستای داماش گیلان، یکی از روستاهای کوهستانی و ییلاقی دهستان جیرنده بخش عمارلو شهرستان رودبار است که نسبت به سایر مناطق استان، آب‌وهوای خشک‌تر و پوشش گیاهی وسیع‌تری دارد. این روستای خوش‌منظره در دامنه‌های سرسبز رشته‌کوه‌های البرز، در جاده رشت به تهران و بین لوشان و بره قرار گرفته است. ارتفاع روستای داماش از سطح دریا در حدود 1800 متر است. این روستا در 48 کیلومتری جنوب‌شرقی رودبار و 130 کیلومتری رشت قرار دارد.
در گذشته روستای داماش صرفا یک منطقه ییلاقی و خوش آب‌وهوا بود که مردم در ماه‌های گرم سال به این منطقه کوچ می‌کردند؛ اما امروزه به سکونت‌گاه دائمی بسیاری از مردمان تبدیل شده است. روستای داماش گیلان از سمت شمال به روستای صیغلده خورگام، از سمت شرق به اراضی و مراتع جنگلی، از سمت غرب به جنگل شینه چاک و مراتع لابارین و از سمت جنوب به مراتع و زمین‌های روستاهای گزنه چاک و قوشه لانه خورگام منتهی می‌شود.
روستای داماش گیلان، سرزمین چشمه‌های آب معدنی گوارا و زلال در دل طبیعت زمردین شمال ایران و میزبان گونه نادر گیاهی از نوعی گل به نام چلچراغ است که بر فراز ابرها در کوهستان می‌روید. میانگین بارندگی این روستا حدودا 450 میلی‌لیتر در سال و دارای اقلیمی معمولا خنک و نیمه مرطوب است.
تاریخچه روستای داماش گیلان
داماش از دو کلمه «دا» و «ماش» تشکیل شده که در گویش کرمانجی به معنی «به کسی ماش داده» است! البته باور‌های زیادی درباره سرگذشت و معنی نام این روستا وجود دارد.
یکی از این داستان‌ها این‌گونه نقل می‌کند: در گذشته، قبیله روستاهای اطراف دیلمان، حکومت‌های خودمختار تشکیل داده و علیه حکومت هخامنشیان شورش کردند. در آن زمان، کوروش، سرداری به نام اسپی تاماس را به این قبیله‌ها فرستاد تا این شورش را سرکوب کند اما دیری نپایید که این سردار هخامنشی توسط مردمان این قبیله کشته شد. بعد از کشته شدن اسپی تاماس، کوروش پسر این سردار را برای ادامه جنگ به این مناطق فرستاد. از آن پس این منطقه را سرزمین اسپی تاماس لقب دادند. داستان‌ها حاکی از آن است که این نام از اسپی تاماس به تاماس و بعد از آن به داماش تغییر پیدا کرد.
سوسن چلچراغ زیبا و روستای داماش گیلان
گل سوسن چلچراغ یک گونه گیاه کمیاب علفی مقاوم از گونه‌های تیره سوسن است که تا ارتفاع 50-150 سانتی‌متر رشد می‌کند. ساقه این گل ضخیم و مستقیم است و برگ‌ها روی آن به صورت عمودی قرار گرفته‌اند. گل این گیاه، منظم و متقارن و دارای 6 گلبرگ است که به صورت یک چلچراغ یا تاج شکل گرفته و قطر آن‌ها در حدود 4-6 سانتی‌متر است. چلچراغ، معمولا سفید رنگ با شالوده سبز و طیفی از رنگ بنفش بوده و در یک محیط خشک و آفتابی با خاک قابل نفوذ در ارتفاعات حدود 2100 متری رشد می‌کند.
این گل زیبای شب‌تاب، عمر کمی دارد و بسیار سخت تکثیر می‌شود. گل سوسن چلچراغ بعد از روستای داماش گیلان، تنها در شهر لنکران جمهوری آذربایجان رشد می‌کند. سوسن چلچراغ بعد از دهه 50 به عنوان اولین گل در فهرست میراث ملی به ثبت رسید و از این نظر گنجینه نورانی مردم داماش و گیلان به شمار می‌آید.
جشنواره سوسن چلچراغ
سوسن چلچراغ در اواسط خرداد گل می‌دهد و گل آن تا نیمه‌های تیر پایدار می‌ماند. رویشگاه این گل به مساحت 4 هکتار تحت حفاظت قرار دارد و چیدن حتی یک گل هم جریمه دارد! سالانه در خردادماه و همزمان با رویش چلچراغ، روستای داماش گیلان میزبان جشنواره سوسن چلچراغ با حضور بیش از 3 هزار نفر از مردم مناطق مختلف کشور و مسئولان مربوطه است. در این جشنواره موسیقی سنتی، بازی‌های بومی و محلی این منطقه، شعر و سرود، صنایع‌دستی و غذاهای سنتی این روستا نیز به نمایش گذاشته می‌شود.
فرهنگ و سبک زندگی مردمان روستای داماش گیلان
مردمان مهربان و مهمان‌نواز روستای داماش گیلان دارای گویش دیلمی هستند و معمولا به دامداری و پرورش طیور و تولید صنایع دستی میپردازند؛ البته در سال‌های اخیر زنبورداری و پرورش زنبور عسل نیز در بین مردم این روستا رواج داشته است. به دلیل موقعیت شیب‌دار و کوهستانی این روستا و نبودن زمین‌های هموار، امکان کشاورزی برای مردمان این روستا وجود ندارد.
لباس سنتی و بومی محلی این منطقه همچنان توسط مردم روستای داماش گیلان استفاده می‌شود و در جشنواره سوسن چلچراغ به نمایش گذاشته می‌شود. پوشش مردانه شامل جلیقه، کت، شلوار و چموش (نوعی کفش) و پوشش زنانه شامل پیراهن‌های محلی و رنگارنگ گیلانی با انواع تزئینات زیبا بر روی دامن آن است.
مناطق دیدنی روستای داماش گیلان
بدون هیچ تردیدی، منطقه محافظت شده سوسن چلچراغ که در اواخر فصل بهار و اوایل فصل تابستان پر از گل‌های منحصربه‌فرد شده و مناظر شگفت‌انگیز آکنده از عطر خوش گل را خلق می‌کند، اصلی‌ترین جاذبه روستای داماش گیلان به شمار می‌آید؛ اما همان طور که قبلا گفته شد، این روستا، روستای شگفتی و چشمه است.
چشمه آب معدنی روستای داماش
جاذبه دیگر روستای داماش گیلان، چشمه آب معدنی زلال و گوارای آن است که سالانه پذیرای مردم از سرتاسر دنیاست. این چشمه، سرشار از مواد معدنی مانند کلسیم، سدیم، منزیم و پتاسیم بوده و در دل بلندی‌های کوهستان این منطقه می‌جوشد. این آب معدنی قابل شرب است؛ بخشی از این آب توسط کارخانه «آب معدنی داماش» بسته‌بندی و به استان‌های دیگر ارسال می‌شود و بخش دیگر آب این چشمه به مرکز روستا هدایت شده و توسط مردم بومی این روستا استفاده می‌شود.
سوغات و غذای محلی روستای داماش گیلان
وسایل حصیری زیبا، گلیم‌های خوش‌نقش و خوش‌رنگ، جوراب‌های دست‌باف نرم و پوششهای پشمی زیبا از جمله مهم‌ترین صنایع دستی روستای داماش گیلان شمرده می‌شود. اگر شما هم مثل من عاشق لبنیات تازه و ارگانیک هستید، داماش بهترین منطقه برای تهیه این اقلام است.
غذاهای لذیذ این روستای شمالی، در واقع همان غذاهای خوشمزه گیلان است و شما می‌توانید انواع غذاهای گیلانی مثل قیمه پلو، سیاه قاتق یا فسنجان، کباب ششلیک، کباب برگ، کباب چنجه و بسیاری از غذاهای لذیذ دیگر را در رستورانهای روستا یا خانه‌های مردم این روستا چشیده و از طعم بی‌نظیر آن‌ها لذت ببرید.
جاذبه‌های گردشگری اطراف داماش
درست است که که روستای داماش گیلان به تنهایی زیبایی‌ها و جاذبه‌های مختص خود را دارد؛ اما توصیه می‌کنیم اگر به این روستا سفر کردید از جاذبه‌های گردشگری اطراف آن غافل نشوید. در ادامه به معرفی برخی از زیباترین جاهای دیدنی اطراف روستای داماش خواهیم پرداخت.
دریاچه ویستان بره سر
دریاچه ویستان بره سر، یکی از جاذبه‌های چشم‌نواز و زیبای اطراف روستای داماش گیلان است که در اثر زلزله‌های مهیب چند سال اخیر ایجاد شده است. این دریاچه در ارتفاع 1250 متری از سطح زمین قرار دارد و مساحت آن 4 هکتار است. چشم‌نوازی این دریاچه پرآب با درختان و مراتع سرسبز و طبیعت بکر اطراف آن و دوربودن آن از منطقه شهری، این مکان را به منطقه‌ای دلپذیر و پر از آرامش تبدیل کرده است.
روستای نوده فاراب
روستای تاریخی نوده فاراب یکی از غنی‌ترین روستاهای شهرستان رودبار به شمار می‌رود که علاوه بر بافت معماری خاص خود، شامل چشمه‌های آب معدنی، آبشار آسیاب رود، یک غار به نام چپلک، دو محوطه گورستانی کول و سیاه ریزه و یک محوطه تاریخی دیگر به نام قبرستان دو برادران است. سالانه در فصل پاییز همزمان با چیدن انار جشن انار در این روستا برگزار شده و عده بسیاری از گردشگران را به خود جذب می‌کند. علاوه بر جشن انار، جشن میش شوران و میش دبین نیز دیگر آیین های اهالی روستای نوده فاراب به شمار می‌روند.
دریاچه خلشکوه
این دریاچه با مساحتی به وسعت 15 کیلومتر، در ارتفاع 2200 متری از سطح دریا و در منطقه کوهستانی رودبار قرار دارد. پوشش گیاهی و جانوری خاص اطراف دریاچه خلشکوه، این منطقه خوش آب‌وهوا را به یکی از جاذبه‌های اطراف روستای داماش گیلان تبدیل کرده است. در اطراف این دریاچه گل بابونه، گل چای، گل گاو زبان و بسیاری از گونه‌های مختلف گیاهی رشد می‌کند. موش خرما، سنجاب، روباه و گراز از جمله جانورانی هستند که احتمالا در اطراف دریاچه مشاهده خواهید کرد.
آدرس و نقشه روستای داماش گیلان؛ روستای داماش گیلان کجاست؟
روستای داماش گیلان در مختصات جغرافیایی، 49 درجه و 48 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 44 دقیقه عرض شمالی و در 48 کیلومتری جنوب‌شرقی رودبار قرار گرفته است.
آدرس روستای داماش گیلان: 48 کیلومتری جنوب شرقی رودبار، روستای داماش (مشاهده روستای داماش گیلان روی نقشه)
مسیرهای دسترسی به روستای داماش گیلان
برای رسیدن به روستای داماش مسیرهای متفاوتی وجود دارد، در مسیر اول بعد از رسیدن به شهر قزوین به سمت شهر لوشان حرکت کرده و به جاده فرعی جیرنده بروید. بعد از گذر این جاده پر پیچ‌وخم با پوشش گیاهی کم به شهر جیرنده خواهید رسید. از این جا تا روستای داماش گیلان 40 کیلومتر راه دارید. توجه کنید این مسیر هیچ گونه تابلو راهنمایی ندارد و بهتر است با یک راهنمای محلی از این جاده عبور کنید. زمانی که به بالاترین نقطه رسیدید به سمت پایین دره رانندگی کنید. داماش اولین روستای سرسبزی است که خواهید دید.
در مسیر دوم بعد از رسیدن به شهر قزوین به سمت رست حرکت کنید. در مسیر و در ابتدای شهر رستم آباد وارد جاده خورگام، در 40 کیلومتری شهر رودبار، شوید. این جاده کوهستانی آسفالته بوده و تردد کمی در آن صورت می‌گیرد. یادتان باشد حتما باک بنزین خودرو شما پر باشد. بعد از گذشتن از روستاهای سنرس، انار کول، چره، دشتویل، دره دشت، حشمت آباد، چلکاسر و چهار محل به روستای بره سر می‌رسید. بعد از بره سر تنها 6 کیلومتر با روستای داماش فاصله خواهید داشت.
بهترین زمان سفر به روستای درخشان چلچراغ
این روستا در هر فصلی زیبایی‌های خاص خود را داشته و پذیرای مهمانان از سرتاسر دنیاست؛ اما در حالت کلی می‌توان گفت بهترین زمان سفر به این روستای زیبا، فصل بهار و تابستان، همزمان با رویش گل کمیاب چلچراغ است.
توصیه‌های ضروری که قبل از سفر به روستای داماش گیلان باید بدانید!
از آن‌جایی که روستای داماش همچنان طبیعت بکر خود را حفظ کرده، در این روستا مسافرخانه یا هتل وجود ندارد و برای اقامت در هتل یا مسافرخانه باید به اطراف این روستا سفر کنید. البته در برخی از اوقات سال، مردم محلی این روستا خانه‌های خود را برای اقامت مسافران اجاره میدهند. بهتر است قبل از اینکه از محل اقامت خود مطمئن نشدید به این روستا سفر نکنید!
به یاد داشته باشید در هنگام اقامت در طبیعت، زباله‌های خود را در طبیعت رها نکنید، و از روشن کردن آتش در طبیعت بپرهیزید. اگر در فصل رویش گل چلچراغ به این روستا سفر کردید به هیچ وجه به این گل‌ها و منطقه حافظت شده آسیبی نرسانید.
عکس‌های روستای داماش گیلان
در ادامه سفر با ما، تصاویری از روستای داماش گیلان و طبیعت بکر آن مشاهده می‌کنید.
روستای داماش گیلان؛ ییلاق روح‌بخش چلچراغ و چشمه‌های جذاب
روستای داماش گیلان، بهشت کوچک و درخشان شمال ایران است که تنها اقامت یک روزه در این مکان، روح زندگی را در آدمی زنده می‌کند. دشت پر از گل و چلچراغ، این منطقه را به مکانی پر از آرامش و دور از هیاهوی شهری تبدیل کرده است. اگر شما هم به دنبال یک مکان برای تسکین و آرامش هستید روستای داماش گیلان را فراموش نکنید.
ما در تیم یول بیر همیشه منتظر نظرات، تجربیات و خاطرات شما از سفرهایتان است. راستی پیشنهادات جذاب شما برای سفر به شهرتان کجاست؟
