خانه مقدم یا خانه موزه مقدم، یکی از بناهای تاریخی بازمانده از دوران قاجار به شمار می‌رود که در ابتدا منزل مسکونی خاندان احتساب الملک و مقدم‌ها بوده و اکنون به موزه اشیای تاریخی تبدیل شده است. این خانه در ابتدا تحت مالکیت دکتر محسن مقدم، از بنیان‌گذاران دانشکده هنر دانشگاه تهران، قرار داشت. خانه مقدم بسیار زیبا و دارای معماری منحصربه‌فردی است، همین زیبایی باعث شده تا گردشگران داخلی و خارجی هرساله برای بازدید از این موزه راهی تهران شوند. در این مقاله از یول بیر با ما همراه باشید تا به معرفی این موزه تماشایی پرداخته و با زیبایی‌های آن آشنا شویم.
معرفی خانه مقدم
آثار هنری و تاریخی، بخش جدایی‌ناپذیر کلانشهرها در سراسر دنیا هستند. تهران نیز با توجه به این که سالیان متمادی قلب سیاسی، صنعتی و هنری ایران بوده، از این قاعده مستثنا نیست. خانه مقدم از جمله موزه‌های هنری تهران است که از نظر تاریخچه، معماری و اشیایی که در آن نگهداری می‌شوند، ارزش بالایی دارد.
تاریخچه خانه موزه مقدم
این عمارت در ابتدا محل سکونت خاندان احتساب‌الملک، رئیس اداره احتسابیه و وزیر مختار ایران در سوئیس، بوده که بعدها به پسرش، محسن مقدم رسیده است. دکتر محسن مقدم، با اتمام تحصیلاتش در زمینه نقاشی، تاریخ هنر و باستان‌شناسی در سال 1315 به همراه همسرش سلما به ایران بازگشت.
او که از بنیان‌گذاران دانشکده هنر و از جمله اساتید ممتاز دانشگاه تهران بود، در کنار فعالیت‌های علمی، آثار و اشیا تاریخی و باارزش فراوانی را به منظور حفظ میراث فرهنگی کشور جمع‌آوری کرد. تابلوهای نقاشی، مهرها، اسناد تاریخی، قطعات سنگی تراشیده شده و غیره تنها بخشی از آثار گردآوری شده توسط دکتر مقدم به شمار می‌روند.
دکتر مقدم این عمارت را در سال 1351 وقف دانشگاه تهران کرد. او در سال 1366 دار فانی را وداع گفت و پس از مرگ همسرش در سال 1369، اداره این خانه موزه مستقیما در اختیار دانشگاه تهران قرار گرفت. خانه مقدم در 20 آذر ماه 1379 با شماره 2929 به عنوان یک اثر ملی ایران به ثبت رسید.
معماری خانه مقدم
معماری ایرانی این موزه متوازن با آثار تاریخی نگهداری شده درون آن است. گل‌کاری و فضاسازی‌های انجام شده با گیاهان، حال‌وهوای نشاط‌آوری به خانه می‌بخشد. بین بخش اندرونی و بیرونی خانه، دیواری به نام دیوار تجدد قرار دارد که از چند ستون با طاق‌های کاشی‌کاری شده ساخته شده‌اند. پایه این ستون‌ها در هنگام تخریب کاخ خواهر ناصرالدین‌شاه به این مکان منتقل شده‌اند.
قسمت شمالی خانه مقدم، ایوانی با چند طاق و ستون زیبا در خود جای داده است که با کاشی‌هایی از دوران زندیه تزیین شده‌اند. بخش میانی ایوان حوضچه‌ای از جنس مرمر دارد که کاشی‌های آن از حمام فتحعلی‌شاه به این مکان آورده شده‌اند. حیاط اندرونی خانه به دست استاد مقدم و همسرش، با الهام از فرش ایرانی طراحی شده است. آبنما و حوض زیبایی که در وسط حیاط قرار دارد نیز از چهار طرف به وسیله باغچه‌های گل‌کاری شده احاطه شده است. دیوار این حیاط به کاشی‌ها و ظروف قاجاری مزین شده و فضایی دلنشین را خلق می‌کند.
بخش های مختلف خانه موزه مقدم
خانه مقدم به سه بخش بیرونی، اندرونی و سرایداری تقسیم شده است. ساختمان بیرونی که در ضلع جنوبی حیاط بیرونی قرار دارد، به دو بخش اتاق پیشخوان و اتاق پذیرایی تقسیم شده که اتاق پذیرایی محل کار و پذیرایی از مهمانان بوده است. در حال حاضر نیز این سالن با بخشی از آثار و اشیا تاریخی موزه دکور شده و مورد بازدید گردشگران قرار می‌گیرد. اتاق پیشخوان به عنوان اتاق جانبی سالن پذیرایی استفاده می‌شد که امروزه برای معرفی استاد مقدم و فعالیت‌های کاری و علمی‌شان تخصیص یافته است.
حوضخانه، کارگاه، ساختمان اربابی، ایوان قاجار، گلخانه و دیوار تجدد سایر بخش‌های بیرونی خانه را تشکیل می‌دهند. حوضخانه در زمان ساخت خانه توسط پدر محسن مقدم بنا شده و دیوارهای آن توسط کاشی‌های نفیس از سده‌های چهارم تا سیزدهم هجری قمری ساخته شده است.
زیرزمین، ایوان، اتاق قاجار یا سالن زمستانی، اتاق نشیمن، ضلع شرقی و حیاط نیز بخش اندرونی خانه را تشکیل داده‌اند. بخش سرایداری نیز در ابتدا حیاطی بوده که محل سکونت مستخدمان و آشپزان خانه بوده است. امروزه از قسمت سرایداری به عنوان بخش اداری موزه استفاده می‌شود.
آدرس و نقشه خانه مقدم
اگر در محدوده میدان امام قدم بزنید، اصلا گمان نخواهید کرد که یکی از جذاب‌ترین جاهای دیدنی تهران در این محل وجود داشته باشد. معماری تمام خانه‌ها و ساختمان‌های اطراف بسیار معمولی و نسبتا جدید هستند در صورتی که با رسیدن به در خانه مقدم، همه چیز تغییر می‌کند! اگر قصد رفتن به یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی در تهران را دارید، خانه موزه مقدم را از دست ندهید.
آدرس خانه مقدم: تهران، ضلع شمالی خیابان امام خمینی، بعد از خیابان شیخ هادی، جنب بانک ملت، پلاک ۲۵۱ (مشاهده خانه موزه مقدم روی نقشه)
ساعات بازدید خانه مقدم
برای بازدید از خانه مقدم همه روزهای هفته به جز دوشنبه‌ها و تعطیلات رسمی، از ساعت 10 صبح تا 18 عصر می‌توانید به این موزه مراجعه کنید.
هزینه بازدید خانه مقدم
برای بازدید از خانه مقدم نیاز به تهیه بلیط خواهید داشت. قیمت بلیط برای گردشگران داخلی 30 هزارتومان و برای گردشگران خارجی 200 هزارتومان می‌باشد.
عکس های موزه مقدم
تماشای تصاویری از این خانه قدیمی، جذاب و منحصربه‌فرد می‌تواند تا حدودی شما را با زیبایی‌های این خانه آشنا کرده و حس‌وحال خوبی را برای شما به وجود بیاورد.
جاهای دیدنی اطراف خانه موزه مقدم
در ادامه برخی از جاهای دیدنی اطراف خانه مقدم را معرفی خواهیم کرد تا بعد از بازدید از این خانه جذاب به این جاهای دیدنی رفته و سفر خود را لذت‌بخش‌تر کنید.
کاخ مرمر (موزه هنر ایران)
کاخ مرمر یا موزه هنر ایران، از جمله عمارت‌های تاریخی شمال تهران محسوب می‌شود که در دوره‌های مختلف، کاربری‌های مختلفی داشته است. از کاخ سلطنتی برای شاهزادگان قاجاری تا دفتر زمستانه رضاشاه و در نهایت دفتر مجمع تشخیص مصلحت نظام، همگی از کاربری‌های این کاخ به شمار می‌روند. هم اکنون این عمارت به عنوان موزه استفاده شده و بازدید از آن برای عموم مردم میسر است.
آدرس کاخ مرمر: خیابان امام خمینی، خیابان ولیعصر (مشاهده موزه هنر ایران روی نقشه)
پارک شهر
پارک شهر قدیمی‌ترین پارک تهران بزرگ است که در مرکز شهر قرار دارد. این پارک در سال 1329 افتتاح شد و هم اکنون با داشتن جاذبه‌هایی همچون موزه صلح تهران، ورزشگاه، کتابخانه، استخر، سایت پرنده‌نگری و غیره از دیدنی‌ترین پارک‌های تهران و یکی از جاهای دیدنی اطراف خانه مقدم به شمار می‌آید.
آدرس پارک شهر: محدوده خیابان‌های خیام و شهید فیاض‌بخش (مشاهده پارک شهر روی نقشه)
ارگ تهران
ارگ تهران از جمله تاریخی‌ترین محدوده‌های پایتخت است. این محله مدرسه دالفنون، نخستین پارک عمومی تهران (پارک شهر) و شمس العماره (که زمانی بلندترین ساختمان تهران بود) را در خود جای داده و یکی از محله‌های دیدنی تهران محسوب می‌شود. وسعت این محله به حدود 45 هکتار می‌رسد.
آدرس ارگ تهران: خیابان پانزده خرداد به طرف محله ارگ تهران (مشاهده ارگ تهران روی نقشه)
در دسته‌بندی شهر تهران یول بیر، تمام جاهای دیدنی و تفریحی تهران را مورد بررسی قرار داده و به معرفی بهترین جاهای دیدنی این شهر پرداخته‌ایم. با مراجعه به این دسته‌بندی می‌توانید با تمام جاهای دیدنی تهران آشنا شده و برنامه‌ای جذاب و مفرح برای سفر خود داشته باشید.
خانه مقدم؛ خانه‌ای با خشت‌های هنر!
موزه خانه مقدم بیش از آنکه یک موزه تاریخی و هنری باشد، آینه‌ای از عشق و علاقه یک روح هنرمند به فرهنگ ایران است. این خانه که وجب به وجب آن با دستان هنردوست دکتر محسن مقدم و همسرش تزیین و بازآرایی شده، برای نسل حاضر و نسل‌های بعد، الگوی عشق‌ورزی و فرهیختگی خواهد بود. در این مقاله از مجله گردشگری یول بیر تمام تلاش خود را کردیم تا موزه خانه مقدم را به خوبی به شما معرفی کنیم. امیدواریم که از خواندن مقاله لذت برده و خاطرات خود را از سفر به تهران با ما به اشتراک بگذارید.
