آرامگاه پیر پالاندوز مشهد؛ خانه ابدی عارف قرن دهم!

آرامگاه پیر پالاندوز مشهد در شهر مشهد مقدس، در یکی از شهرهایی است که هرساله تعداد زیادی مسافر از سراسر ایران و دیگر کشورهای مسلمان را پذیرا می‌شود. وجود حرم مطهر امام رضا (ع)، رنگ و بوی دیگری به این دیار داده‌؛ مشهد علاوه بر حرم امام رضا (ع) جاهای دیدنی زیادی دارد؛ یکی از این مکان‌ها این آرامگاه مقدس است که در قسمت شرقی زیارتگاه امام هشتم قرار دارد. این آرامگاه، مرقد شیخ محمد عارف عباسی مشهور به پیر پالاندوز از عرفا و پیران سلسله ذهبیه است؛ این مرد بزرگ عارف و کیمیاگر قرن دهم هجری است که به‌خاطر شغلش با لقب پالاندوز شناخته می‌شود. معماری بنای این بقعه و نقش‌های مینیاتوری شگفت‌انگیز بر سر درش توجه زائران رضوی را جلب می‌کند. در این مقاله از یول بیر همراه باشید تا بیشتر در مورد آرامگاه پیر پالاندوز مشهد بدانید.

معرفی آرامگاه پیرپالاندوز مشهد

آرامگاه پیر پالاندوز مشهد، یکی از تاریخی‌ترین جاهای دیدنی مشهد است که در ضلع شرقی حرم امام رضا (ع) و خیابان نواب صفوی قرار دارد. این مقبره متعلق به شیخ محمد عارف عباسی از درویشان قرن دهم هجری قمری در دیار خراسان است. این بنا با قدمت 400 سال چهارضلعی بوده و گنبد پیازی شکل و ایوان آجری زیبا دارد و معماری دوره صفویه جلوه خاصی به این بنا داده است.

پیر پالاندوز که بود؟

شیخ محمد عباسی معروف به پیر پالاندوز از عرفای سلسله ذهبیه در نیمه دوم قرن دهم هجری است. این مرد بزرگوار زاده روستای کارند و معاصر شیخ بهایی بوده‌اند. پیر پالاندوز در کیمیاگری تبحر خاصی داشت و استاد پرآوازه‌ای در زمینه خطاطی بود و یک قرآن هفت سوره‌ای به خط ثلث از ایشان به‌یادگارمانده؛ او با اینکه می‌توانست بدون تلاش و کوشش زندگی خوبی داشته باشد ولی از راه پالاندوزی روزگار می‌گذراند به همین دلیل با این لقب شناخته می‌شود.

تاریخچه آرامگاه پیر پالاندوز مشهد

بنای اولیه این بقعه در زمان سلطنت پدر شاه‌عباس صفوی، در سال 985 هجری قمری ساخته شده؛ زمانی که پیرپالاندوز چشم بر این دنیا می‌بندد و پادشاه آن دوره برای گرامیداشت این عارف بزرگ و کیمیاگر بنای یادبودی بسازند. این بنا در تصاویر قدیمی به‌جامانده بسیار بزرگ‌تر از بنای امروزی بود ولی ناملایمت‌های روزگار بیشتر آثار و نقش‌هایش را از بین برده است. آرامگاه پیر پالاندوز مشهد در سال 1356 خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده؛ در زمان سفر به مشهد پس از زیارت امام رضا (ع) از این بنا هم دیدن کنید.

معماری آرامگاه پیر پالاندوز مشهد

هنگام ورود به آرامگاه پیر پالاندوز مشهد بی‌شک محو زیبایی این بنا خواهید شد. رنگ کاشی‌های استفاده شده در این آرامگاه بسیار زیباست و در عین سادگی چشم هر شخصی را تسخیر می‌کند. دیواره‌های آرامگاه پیر پالاندوز با طاق‌نماها، کاشی، قاب و لچکی ساخته شده‌اند و داخل این طاق‌ها نقاشی‌های هندسی و ترنج مزین به تصویر کشیده شده است. اگر سر خود را به سمت بالا بچرخانید با گنبد زیبایی که پیازی شکل است روبرو خواهید شد و می‌بینید که گنبد با کاشی‌های فیروزه‌ای که دارد، جلوه بسیار خاص و زیبایی را به بنا بخشیده است، اگر کمی جلوتر بروید وارد بقعه می‌شوید و شاه‌نشین آن و یزدی‌بندی‌ها را می‌بینید؛ علاوه بر این نقش و نگار‌های زیبا زیر کاسه گنبد، ترنجی وجود دارد که با نقش گل‌وگیاه طراحی شده است.

این بنا امروزه دارای قسمت‌هایی همچون رواق‌ها، درگاه ورودی و فضاهای اطراف، فضای اصلی مقبره و نیز صحن و غیره است. دیوارهای بیرونی آرامگاه پیر پالاندوز مشهد دارای طاق‌نماهای بسیار زیبا و چشم‌نواز است که با کاشی‌کاری و لچکی‌های جذابی آراسته شده که نقش‌مایه‌های هندسی و ترنج‌های موجود در آنها حکایت از مهارت هنرمندان زمان صفویه را نشان می‌دهد. این طاق نماهای آجری به‌صورت تیزه دار اجرا شده که پشت‌بغل‌های کاشی‌کاری شده و قاب‌های مستطیلی تزئینی بر فراز آن‌ها قرار گرفته است و ایوان بزرگ بنا نظر شما را جلب می‌کند و در داخل آن شاه‌نشین‌هایی قرار دارد که بر فراز آن یزدی‌بندی‌هایی ساخته شده که بسیار هنرمندانه اجرا شده است. این یزدی‌بندی‌ها در ابتدا دارای تزئینات نقاشی بوده که فضای درونی آرامگاه پیر پیلاندوز مشهد را جلوه خاصی می‌بخشید و سقف بنا دارای نگاره‌های بسیار شگفت‌انگیزی است.

آدرس و نقشه آرامگاه پیر پالاندوز مشهد

در زمان سفر خود به مشهد علاوه بر زیارت حرم مطهر رضوی می‌توانید از دیگر جاذبه‌های دیدنی شهر مشهد هم دیدن کنید اگر در این زمینه نیاز به راهنمایی دارید می‌توانید به دسته‌بندی شهر مشهد یول بیر مراجعه کنید.

آدرس آرامگاه پیر پالاندوز مشهد: مشهد، بلوار سردار شوشتری، شهید نواب صفوی  (مشاهده آرامگاه پیر پالاندوز مشهد روی نقشه)

ساعت بازدید آرامگاه پیر پالاندوز مشهد

زمان بازدید از آرامگاه پیر پالاندوز مشهد از 6 صبح تا 8 شب است ازآنجایی‌که این بنا بسیار زیباست شاید نزدیک یک ساعت مشغول عکس گرفتن از آن باشید. در زمان گرمای ظهر و شلوغی حرم بازدید از این مکان هم توصیه نمی‌شود.

هزینه بازدید آرامگاه پیر پالاندوز مشهد

زمانی که به شهر مشهد سفر کردید بعد از زیارت حرم امام رضا (ع) به دیدن آرامگاه پیر پالاندوز مشهد در قسمت شرقی حرم هم سری بزنید؛ هزینه بازدید از این بنا رایگان است.

عکس‌های آرامگاه پیر پالاندوز مشهد

جاهای دیدنی اطراف آرامگاه پیر پالاندوز مشهد

شهر مشهد یکی از شهرهای قدیمی کشور ایران است و طی سلسله‌های مختلف به عنوان پایتخت ایران انتخاب شده و به همین خاطر دارای جاذبه‌های زیادی برای دیدن است. در ادامه این بخش از مقاله، به معرفی تعدادی از جاهای دیدنی اطراف آرامگاه پیر پالاندوز مشهد می‌پردازیم.

خانه تاریخی داروغه؛ خانه‌ای قاجاری در دل مشهد

یکی از خانه‌های قدیمی و بسیار تاریخی مشهد خانه داروغه نام دارد که از دوران باشکوه قاجار به‌جامانده و با ظاهر فریبنده‌اش چشم هر انسانی را به خود خیره می‌کند. این خانه معماری و ساختار منحصربه‌فردی دارد که باعث شده جز آثار ارزشمند ایران باشد. اگر علاقه دارید تا بیشتر با این خانه جذاب آشنا شوید می‌توانید به مقاله خانه داروغه مشهد مراجعه کنید.

آدرس خانه تاریخی داروغه: مشهد، محله بزرگ نوغان، ریز محله قبر میر، خیابان نواب صفوی، شارستان رضوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه (مشاهده خانه داروغه روی نقشه)

خانه تاریخی توکلی؛ از جاهای دیدنی اطراف آرامگاه پیر پالاندوز مشهد

خانه توکلی، از دیگر جاهای دیدنی اطراف آرامگاه پیر پالاندوز مشهد، خانه‌‌ای به‌جامانده از دوره باشکوه قاجار در شهر مقدس مشهد است که با اسم‌های خانه کشمشیان و خانه اجنه نیز آن را می‌شناسند. اگر می‌خواهید بیشتر درباره این خانه تاریخی بدانید می‌توانید به مقاله خانه توکلی مراجعه کنید.

آدرس خانه توکلی مشهد: مشهد، خیابان نواب صفوی، شارستان رضوی، خیابان عسگریه (مشاهده خانه توکلی روی نقشه)

حرم مطهر رضوی؛ مقدس‌ترین جاذبه زیارتی و دیدنی در مشهد

حرم رضوی محل دفن هشتمین اختر تابناک شیعیان، علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) است. و این مکان مطهر در مشهد مرکز استان خراسان رضوی قرار دارد. قدمت قدیمی‌ترین بخش این مجموعه به سال 610 هجری قمری‌ می‌رسد. بسیاری از بخش‌های این حرم از دوره شاه‌طهماسب صفوی مانده است. مساحت حرم یک میلیون مترمربع است که این مساحت آن را به یکی از بزرگ‌ترین اماکن مذهبی جهان تبدیل کرده؛ در گرداگرد مزار ضامن آهو مسجدها، صحن‌ها، رواق‌ها، آرامگاه‌ها، موزه‌ها و کتابخانه‌هایی مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی وجود دارد. ضریح امام رضا (ع) در 800 متری آرامگاه پیر پالاندوز مشهد قرار دارد.

آدرس حرم مطهر رضوی: خراسان رضوی، مشهد، خیابان شیرازی، بست شیخ طوسی (مشاهده حرم مطهر رضوی روی نقشه)

پارک وحدت؛ از پارک‌های اطراف آرامگاه پیر پالاندوز مشهد

یکی از شلوغ‌ترین و شناخته‌ترین پارک‌های دیار ضامن آهو پارک وحدت است که به دلیل نزدیکی به حرم امام رضا (ع) بیشتر پذیرای زائران امام هشتم است. این پارک با وسعت 20 هکتار، بزرگ‌ترین پارک مشهد است. این پارک مجموعه ی بزرگی از سه بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی است. این فضا دارای امکانات زیادی هست از جمله دریاچه مصنوعی، آب‌نما و آبشارهای زیبا با فضای سرسبز است. کتابخانه‌ای بزرگ، تئاتر و سینماهای تابستانی، جشن‌ها و مراسم‌های مختلفی که به مناسبت‌های مختلف در این پارک اجرا می‌شوند، از امکانات فرهنگی این پارک هستند. همچنین این پارک شامل امکانات مانند سکوی تنیس روی میز، زمین‌های ورزشی، شطرنج، لوازم ورزشی و اسکیت است.

آدرس پارک وحدت مشهد: مشهد، تقاطع بلوار وحدت و بلوار ولایت (مشاهده پارک وحدت روی نقشه)

از پالاندوزی به مقام والای عارفی

پیرپالاندوز عارف قرن دهم زندگی ساده‌ای داشت درعین‌حال که می‌توانست زندگی خوبی داشته باشد ولی به کار پالاندوزی مشغول بود به همین خاطر لقب پالاندوز را به این درویش نسبت داده‌اند. این مرد بزرگوار در میان مردم و حتی خدا مقام والایی داشت و فرد محبوبی بود ازاین‌رو هنگامی که این عارف چشم از جهان فروبست؛ جسم او را در کنار حرم امام رضا (ع) دفن کردند و برای گرامیداشت او آرامگاهی زیبا برای او ساختند که این آرامگاه در قسمت شرقی ضامن آهو قرار دارد. در این مقاله از مجله گردشگری یول بیر به معرفی آرامگاه پیر پالاندوز مشهد پرداختیم که علاوه بر داستان فرد دفن شده در آن زیبایی آرامگاه نیز بازدیدکنندگان زیادی را جذب می‌کند. اگر از این آرامگاه بازدید داشته‌اید، خاطرات لطیف و معنوی خود و همچنین نظرات دلنشین خود را با ما در میان بگذارید.