کلیسای بیت اللحم اصفهان؛ کلیسایی باشکوه در نصف جهان

کلیسای بیت اللحم اصفهان از جمله آثار مهم تاریخی شهر اصفهان به شمار می‌­رود که بنای ارزشمند و بزرگی دارد. این کلیسا طبق وصیت شخصی به نام پطرس ساخته شد. از مهم­‌ترین ویژگی‌های این کلیسا که باعث شهرت جهانی آن شده، تزئینات بسیار خاصی است که در آن دیده می­‌شود. در ادامه این مطلب از مقاله یول بیر اطلاعات بیشتری را در خصوص کلیسای بیت اللحم اصفهان با شما در میان خواهیم گذاشت تا با این اثر تاریخی ارزشمند بیشتر آشنا شوید.

اصفهان قطعاً محل بسیار خوبی برای طرفداران آثار تاریخی مختلف است، چرا که در این شهر می‌توانند از آثار تاریخی که در دوره‌های مختلف و توسط اقوام متفاوت ساخته شده‌اند بازدید کنند. بخش زیادی از آثار تاریخی ارزشمند اصفهان متعلق به مسیحیان ساکن در این شهر است.

معرفی کلیسای بیت اللحم اصفهان

کلیسای بیت اللحم یکی از کلیساهای بزرگ شهر اصفهان است که در دوران صفویه و بعد از مهاجرت ارامنه به این شهر ساخته شده است. وجه تمایز این کلیسا در مقایسه با کلیساهای دیگر و نکته جالبی که راجب آن وجود دارد این است که بلندترین گنبد را در میان کلیسا‌های اصفهان دارد به صورتی که از فاصله دور هم دیده می­‌شود.

اسناد تاریخی موجود نشان می­‌دهند که تاریخچه این بنا به دوران حکومت شاه عباس کبیر در سال 1063 هجری قمری بازمی‌گردد؛ اما با این وجود هنوز شکوه و زیبایی آن قابل رؤیت است.

کلیسای بیت اللحلم مقدس در محله جلفا اصفهان قرار دارد و برای دسترسی به آن باید به خیابان نظر شرقی و میدان جلفا رفت. قرارگیری این کلیسا در محله جلفا باعث شده که بتوانید در زمان بازدید از آن، از آثار تاریخی و جاهای دیدنی اصفهان که در این محله قرار دارد هم دیدن بکنید.

تاریخچه کلیسای بیت اللحم

کلیسای بیت‌اللحم در دوره شاه عباس صفوی و در سال ۱۳۰۶ هجری قمری، توسط شخصی به نام خواجه پطرس ولیجانیان، بازرگان معروف دوره صفوی تاسیس شد و آرامگاه وی و چند تن از اعضای خانواده‌ او در حیاط کلیسا قرار دارد. برخی بر این باورند که خواجه پطرس به‌دلیل اذیت مسیحیان بر اثر ازدحام در ورودی کلیسای مریم مقدس، تصمیم به ساخت کلیسا بیت اللحم گرفت.

همچنین روایت دیگری مبنی بر اینکه پطرس وصیت کرده بود قلب وی را در جلفا به خاک بسپارند وجود دارد. پس از مرگ او در هند، برای عمل به وصیت وی، این کلیسا در جلفا بنا شد. تصویر بانی کلیسا بر دیوار کلیسا نقش شده و امروزه قابل رؤیت است.

معماری کلیسای بیت اللحم

در منطقه جلفای اصفهان حدود 150 کلیسا وجود دارد. آنچه که باعث شده معماری کلیسای بیت اللحم اصفهان در میان سایر کلیساها متمایز شود، گنبد آن است. گنبد این کلیسا، بلندترین گنبد را در بین کلیساهای اصفهان دارد. کلیسا در طول سالیان طولانی و طی مرمت‌هایی که صورت گرفته تغییراتی کرده ولی طرح اصلی آن به همان شکل اولیه باقی مانده است.

عمارت اصلی یا همان گنبدخانه از پلانی مستطیلی شکل تشکیل شده و در انتهای تالار محراب خانه‌هایی در طرفین آن قرار دارد. سطح درونی گنبد مانند بیشتر گنبدهای اصفهان با طرح های ختایی و اسلیمی تزئین شده و دیوارهای تالار نیز با نقاشی مزین گشته‌­اند.

مساحت کلیسای بیت اللحم 480 متر مربع بوده و از دو ورودی شمالی و جنوبی برخوردار است. در بالای در جنوبی یک سنگ که با سه صلیب حجاری شده به یاد زائران اورشلیم هارتون و خانواده آن­ها نصب شده است. حیاط کلیسا در قسمت غربی از یک ورودی تشکیل شده که برج ناقوس کلیسا استوار بر ستون­‌های آجری در بالای آن بنا شده است.

نقاشی‌های دیواری کلیسای بیت اللحم اصفهان

از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد کلیسای بیت اللحم اصفهان می‌­توان به نقوش دیواری آن اشاره کرد. در زمان شاه عباس ارتباط بین تمامی فرهنگ‌های مختلف در جهان ایرانی گسترش بسیاری پیدا کرد و شاه عباس هم برای آن­که رونق اصفهان را بالا ببرد به ادیان و فرهنگ­‌های گوناگون اجازه می داد تا آزادانه به فعالیت‌های دینی خود ادامه بدهند.

بسیاری از ارامنه جلفا نیز از این موقعیت استفاده کردند و آثار هنری فوق­العاده‌­ای را با مضامین دینی خلق کردند. بسیاری از نقاشی­‌های دیواری کلیسای بیت اللحم اصفهان به لطف این ارتباطات گسترده توسط نقاش هنرمند کاخ­‌های روسیه و حتی کاخ کرملین یعنی بوگدان سلطانف رسم شده است.

مضامین نقاشی­ها راجب داستان­‌های عهد عتیق و جدید کتاب مقدس بوده و از آفرینش حضرت آدم و حوا تا داستان زندگی برخی پیامبران و مخصوصا حضرت عیسی (ع) و حضرت مریم (س) را شامل می‌‌­شود.

دیواره های تالار اصلی تا ارتفاع 160 سانتی متری با کاشی‌کاری مزین شده و بالاتر از آن ها از دو ردیف نقاشی استفاده شده است. این نقاشی­ها به صورت ترکیبی از سبک های ایرانی و اروپایی هستند؛ اکثر نقاشی ها به وسیله کشیشان دوباره مرمت شده‌اند و گاهی طبق سلیقه خودشان تغییراتی در آن­ها ایجاد کرده­اند.

نقاشی‌­های دوره صفوی بیشتر به صورت انتزاعی و دو بعدی کشیده شده‌­اند اما نقاشی‌­های اروپایی هم عصر پرسپکتیو دارند؛ به همین دلیل نقاشی­‌های کلیسای بیت اللحم اصفهان از هر دو سبک مثال‌­هایی را دارا است. بعضی از نقاشی‌ها هم روی پارچه‌­های بزرگی به سفارش تاجران ارمنی در اروپا کشیده شده و به کلیسای بیت اللحم اصفهان آورده شده است. بسیاری از نقاشی‌ها یادبودی از صنعتگران و هنرمندان خود را به همراه دارند.

روزنامه تلگراف انگلستان کلیسای بیت اللحم اصفهان را جزو یکی از 23 کلیسای زیبای جهان معرفی کرده است. این روزنامه نوشته که این کلیسا با 72 نقاشی نفیس با بهره‌­گیری از موضوعاتی چون شام آخر و اخراج آدم از بهشت یکی از بهترین کلیساهای جهان به شمار می‌رود ولی قطعا عالی‌­ترین قسمت آن، گنبد کلیسا است که با هنر تذهیب کاری آراسته گشته و پنجره­‌های چوبی آن نمونه‌­ای فوق‌­العاده و ظریف از منبت‌کاری ایرانی به شمار می­‌رود.

آدرس و نقشه کلیسای بیت اللحم اصفهان

نزدیک‌ترین ایستگاه‌ مترو به کلیسا، ایستگاه‌ سی و سه پل و شریعتی است که از آن­جا با استفاده از تاکسی می‌توانید به کلیسا برسید. هم­چنین ایستگاه اتوبوس چهارراه حکیم نظامی در فاصله حدودا ۵۰۰ متری از کلیسا قرار دارد که می‌توانید این مسافت را پیاده طی کنید.

آدرس کلیسای بیت اللحم اصفهان: اصفهان، خیابان نظر شرقی، میدان بزرگ جلفا اصفهان (مشاهده کلیسای بیت اللحم اصفهان روی نقشه)

ساعات بازدید کلیسای بیت اللحم اصفهان

ساعات بازدید کلیسای بیت اللحم اصفهان از 8 صبح تا 17:30 عصر است. البته نباید فراموش کنید که در روزهای خاص این ساعات ممکن است تغییر کنند.

هزینه بازدید کلیسای بیت اللحم اصفهان

بازدید از کلیسای بیت اللحم اصفهان رایگان نبوده و بهای بلیط آن معادل ده هزار تومان است.

بهترین زمان دیدن کلیسای بیت اللحم

بهترین فصل سفر به شهرهای مرکزی و گرم ایران مانند شهر زیبای اصفهان، فصل بهار است. فصلی که در هوای لطیف و خنک آن می­توان در کوچه‌پس‌کوچه‌های اصفهان مانند جلفا، آزادانه قدم زد و خود را به تقابل مذاهب و معماری‌ها سپرد و لذت برد.

همه ساله در نوروز و از سوم تا نهم اردیبهشت ماه، شهرداری اصفهان تورهای رایگان اصفهان‌گردی برگزار می‌کند که بازدید از کلیسای بیت اللحم اصفهان و محله‌ی جلفا نیز گاهی در این تورها گنجانده شده است. اواخر تابستان و اوایل پاییز نیز گردشگران ملیت‌های مختلف در کوچه‌ها و کافه‌های جلفا دیده می­شوند که در خنکای خوش این روزها مشغول کلیساگردی و بازدید از کلیسای وانک و کلیسای بیت‌اللحم هستند.

عکس‌های کلیسای بیت اللحم اصفهان

و اما دقایقی با ما همراه باشید تا به تماشای زیبایی و جذابیت بی‌نظیر این کلیسای باشکوه بنشینیم و شاهد کهنگی و درعین‌حال اصلت بی‌مثال آن باشیم.

جاهای دیدنی اطراف کلیسای بیت اللحم اصفهان

حال وقت آن رسیده تا گذری بر جاهای دیدنی اطراف کلیسای بیت اللحم مقدس داشته باشیم و با آن‌ها آشنا شویم تا در سفر به اصفهان خاطره‌انگیز خود و بازدید از این کلیسا، از این جاهای دیدنی اصفهان نیز دیدن کنیم و نهایت لذت را ببریم.

موزه موسیقی اصفهان؛ موزه‌ای در جلفای اصفهان

موزه موسیقی اصفهان در منطقه گردشگری و زیبای جلفای اصفهان قرار گرفته است و نخستین موزه موسیقی در ایران به حساب می‌­آید. شاید این سوال برایتان پیش بیاید که چرا باید نخستین موزه موسیقی ایران، در اصفهان ساخته شود؟ در جواب شاید بی‌راه نباشد اگر بگوییم اصفهان به عنوان پایتخت موسیقی و ترانه سنتی ایران شناخته می­شود و مقامش در جهان موسیقی به قدری بالا است که که یکی از مقام‌های موسیقی با این نام خوانده می‌شود. اگر علاقه دارید تا با جاهای دیدنی دیگر شهر زیبای اصفهان آشنا شوید می‌توانید سری به دسته‌بندی شهر اصفهان یول بیر بزنید!

آدرس موزه موسیقی اصفهان: اصفهان، خیابان توحید میانی، خیابان شهید قندی (مهرداد)، پلاک 74 (مشاهده موزه موسیقی اصفهان روی نقشه)

کلیسای مریم و هاکوپ اصفهان؛ قدیمی‌ترین کلیسای اصفهان

کلیسای مریم و هاکوپ یکی از قدیمی‌­ترین کلیساهای اصفهان در محله جلفا به حساب می­‌آید. این کلیسا در واقع ترکیبی از دو کلیسای مریم مقدس و کلیسای یعقوب یا همان هاکوپ است. کلیسای هاکوپ در سال 1607 میلادی تاسیس شده و این کلیسای آجری و خشتی در زمان ساخت به شکل صلیب بود اما دویست سال بعد بخشی از آن تخریب شده و اکنون فقط پلانی مستطیلی دارد.

این کلیسای کوچک از سه گنبد تشکیل شده که گنبدی که در وسط قرار گرفته از دو گنبد دیگر بزرگ­‌تر است. این کلیسا که با نام کلیسای یعقوب مقدس نیز شناخته می‌شود قدیمی‌ترین کلیسایی است که هم اکنون در اصفهان وجود دارد.

آدرس کلیسای مریم و هاکوپ اصفهان: اصفهان، محله جلفا، خیابان نظر شرقی، خیابان توحید. (مشاهده کلیسای مریم و هاکوپ اصفهان روی نقشه)

خاطره‌ای نو از سفر به کلیسایی قدیمی

در این مقاله از مجله گردشگری یول بیر به معرفی کلیسای بیت اللحم اصفهان پرداختیم. بهتر است برای بازدید از این کلیسا به شکلی برنامه‌ریزی کنید که علاوه بر آن بتوانید از سایر بخش‌های دیدنی محله جلفا نیز دیدن کنید. از سوی دیگر در محله جلفا فست فودها، کافه‌ها، رستوران‌ها، اقامتگاه‌ها و هتل‌های با کیفیتی قرار گرفته است که از جذابیت‌های این محله به شمار می‌روند.

بسیاری از مسافران بعد از دیدن نمای بیرونی این کلیسا حتی نمی­توانند تصور کنند که بخش داخلی آن تا به این اندازه زیبا و بی‌نظیر باشد. از همین رو بر اساس نظر بسیاری از گردشگران و محققان وجود این تناقض ظاهری بین نمای خارجی و داخلی یکی از نکات بسیار جذاب در مورد کلیسای بیت اللحم به حساب می‌­آید.