باغ عفیف آباد شیراز؛ از بهترین جاهای دیدنی دیار شیراز

شیراز همیشه جز بهترین گزینه‌ها برای گردش و سفر بوده و گوشه گوشه آن با دیدنی‌های متعددی آراسته شده‌ است. از موزه‌ها و ابنیه تاریخی گرفته تا باغ‌های دل‌انگیز، همه و همه به زیبایی‌های این شهر اضافه می‌کند. باغ عفیف‌‌ آباد شیراز مجموعه‌ای از باغ، بنای تاریخی و موزه است که از ارزش تاریخی و زیبایی بسیاری برخوردار می‌باشد و هرساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی از آن بازدید می‌کنند.

این باغ که از دوره صفویه به جای مانده، در سال های بعدی دچار تغییرات زیادی شده و هم‌اکنون به موزه نظامی و باغی بی‌نظیر برای گردشگران تبدیل شده است. در ادامه این مقاله از یول بیر اطلاعات کاملی درباره باغ عفیف آباد شیراز که خیلی‌ها به نام باغ گلشن شیراز هم می‌شناسند به شما خواهیم داد تا با جزئیات بخش‌های مختلف آن آشنا شوید.

معرفی باغ عفیف آباد شیراز

باغ عفیف آباد شیراز یا باغ گلشن شیراز، از جمله باغ‌های تاریخی این شهر به شمار می‌رود که ویژگی‌های معماری چندین دوره هخامنشی، ساسانی و قاجاریه را در خود جای دارد. این باغ که در 10 خرداد 1351 با شماره 913 به ثبت ملی رسید، هم اکنون تحت اختیار ارتش جمهوری اسلامی است. باغ زیبای عفیف آباد به دلیل قرار داشتن یکی از بزرگترین موزه‌های نظامی خاورمیانه در آن رنگ و بویی کاملا نظامی داشته و در گوشه و کنار آن می‌توانید انواع ادوات نظامی و جنگی، حتی تانک و توپ‌های بسیار قدیمی را مشاهده کنید.

تاریخچه باغ عفیف آباد شیراز

باغ عفیف آباد شیراز از قدیمی‌ترین باغ‌هایی‌ست که در دوران صفویه بنا شده و از آن زمان یکی از مکان‌های اصلی گردش پادشاهان ایرانی بوده است. در زمان شاه عباس صفوی، یعقوب خان ذوالقدر که حکمران فارس بود، در قسمتی از اراضی باغ عفیف آباد قلعه‌ی محکمی ساخت که پس از صفویه ویران شد و این باغ نیز تا سال‌ها رونق خود را از دست داد.

باغ عفیف آباد شیراز در دوره قاجاریه توسط میرزا علی خان قوام‌الملک خریداری شد، وی آن را نوسازی کرد و عمارت دو طبقه‌ بزرگی در وسط باغ بنا کرد. عمارت ساخته‌شده در آن دوران هنوز هم پابرجاست و توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران به دو موزه‌ سلاح‌های نظامی در طبقه‌ اول این مجموعه و موزه‌ عبرت در طبقه‌ دوم تبدیل شده است. میرزا علی خان همچنین قنات لیمک را که در قصر قمشه قرار داشت برای آبیاری باغ خریداری کرد. در اواخر حکومت قاجاریه، پس از مرگ میرزا قوام‌الملک، باغ به عفیفه خانم، خواهرزاده وی رسید و به واسطه تحولات زیادی که در آن ایجاد کرد، به باغ عفیف‌آباد شیراز مشهور شد.

با روی کار آمدن حکومت پهلوی این باغ به فرح پهلوی هدیه داده شد و سرانجام در سال 1340 ارتش ایران موفق شد طی یک مزایده‌ای این باغ 127 هزار متر مربعی را خریداری کند. باغ عفیف‌ آباد شیراز همچنان در اختیار ارتش قرار دارد و بازدید از آن هم برای عموم آزاد است. همچنین موزه‌ نظامی باغ گلشن شیراز در فروردین سال 1370 به همت ارتش جمهوری اسلامی بر پا شد تا به موزه‌ نظامی شماره دو کشور تبدیل شود.

معماری باغ عفیف آباد شیراز

باغ عفیف آباد شیراز یکی از کهن‌ترین باغ‌های شیراز است، از همین رو سادگی دیرینه خود را نگه داشته است. سردر باغ دارای چهار ستون گچی ساده و سرستون‌های آن‌ها با الگو گرفتن از سرستون‌های تخت جمشید طراحی شده است. در پیشانی سردر آن نگاره دو شیر دیده می‌شود به گونه‌ای که گویا در را در میان پنجه‌های خود گرفته‌اند. پس از گذر از در، دالانی قرار دارد که آن را به فضای اصلی باغ پیوند می‌دهد. در سوی دیگر در و بر پیشانی دهلیز آن آیین تاج‌گذاری یکی از پادشاهان ساسانی به چشم می‌خورد.

ساختمان موجود در باغ عفیف آباد شیراز دارای دو طبقه است که در آن نزدیک به 30 اتاق تالار وجود دارد. در طبقه اول آن موزه نظامی دیده می‌شود که در آن آبنمای زیبایی ساخته شده و سوی خاوری آن با پنجره‌های رنگین پوشیده شده است. این طبقه با سه پلکان به طبقه دوم راه می‌یابد که در آن راهروی بلندی با اتاق‌های تو در تو جای دارد. در مرکز این طبقه تالاری بزرگ و باشکوه به چشم می‌خورد. سقف این تالار چوبی است و با نقش‌های گل و بوته، بزم و شادی و شکارگاه آراسته شده است. سراسر دیوارها گچ بری و مقرنس کاری شده و درها و پنجره‌های آن از شیشه ساخته شده‌اند. در طبقه دوم موزه عبرت قرار دارد که شامل اتاق‌های همایش، نشیمن، رخت‌کن، سالن مطالعه، پذیرایی و قمارخانه است. یکی از جالب‌ترین آثار این موزه، پیانوی شخصی فرح پهلوی است که در جشن‌های 2500 ساله به او هدیه داده شده بود.

در پیشانی ساختمان نگاره‌ای از تاج گذاری یکی از پادشاهان ساسانی با کاشی آراسته شده است. در اصلی ساختمان در شمال آن قرار دارد که از طریق مسیر پلکان سنگی به تالار سرپوشیده می‌رسد. نمای شرقی عمارت باغ عفیف آباد شیراز دربرگیرنده ایوانی بزرگ و زیباست که در تمام طول بنا به چشم می‌خورد. نمای غربی آن بسیار ساده و ایوان جنوبی آن نیز از دید آذین بندی‌ها همانند ایوان شمالی می‌باشد. در جلو ایوان بزرگ این عمارت چهار ستون بلند ساخته شده‌ و سقف آن با قطعات چوبی پوشیده شده است. سر ستون‌های ایوان هم با الهام از نقش‌های تخت جمشید گچ بری شده‌اند. همچنین در جلوی ساختمان عمارت نیز استخر بزرگی وجود دارد که راه اصلی باغ از جلو آن آغاز می‌شود.

بخش های مختلف باغ عفیف آباد

کل مجموعه‌ باغ عفیف‌ آباد شیراز از کاخ سلطنتی، حمام، قهوه‌خانه‌ و باغ ایرانی تشکیل شده است که همه‌ آن‌ها برای بازدید عموم در دسترس قرار دارند. در ادامه به بررسی بخش های مختلف باغ گلشن شیراز می‌پردازیم.

ورودی باغ عفیف آباد شیراز

ورودی اصلی باغ عفیف آباد شیراز در قسمت شمالی آن قرار دارد که دارای چهار ستون گچی است. گچ بری سرستون‌های آن با الگوبرداری از سرستون‌های تخت جمشید طراحی شده‌اند. پس از در ورودی، دهلیزی دیده می‌شود که به فضای اصلی باغ راه دارد و در دو سمت آن اتاق‌هایی که محل سکونت خدمه بوده‌اند به چشم می‌خورد.

کاخ سلطنتی در باغ عفیف آباد شیراز

عمارت اصلی در مرکز باغ قرار دارد که با چندین پله سنگی به تالاری سرپوشیده می‌رسد. جلوی پلکان ورودی آن، ارابه‌ای به چشم می‌خورد که برای تشییع پیکر رضاشاه پهلوی استفاده شده بود. همچنین توپ جنگی فتح علی شاه قاجار نیز در این محل خودنمایی می‌کند.

نمای اصلی عمارت عفیف آباد همانند باغ ارم، رو به شرق بوده و ایوانی دارد که در طول بنا کشیده شده است. این ایوان، چهار ستون بلند و سقفی ساخته شده از چوب دارد که روی آن‌ها نقاشی‌هایی با رنگ روغن دیده می‌شود. در پیشانی عمارت نیز صحنه‌ای از تاج‌گذاری یکی از پادشاهان ساسانی دیده می‌شود. در مقابل این ایوان زیبا و بزرگ، حوضی جای گرفته است که راه اصلی باغ از جلوی آن آغاز می‌شود. ساختمان کاخ در دو طبقه ساخته شده است. تمامی درهای عمارت باغ عفیف آباد شیراز منبت‌کاری شده‌اند و پنجره‌های آن دارای شیشه‌های رنگی بسیار زیبایی هستند.

طبقه‌ اول کاخ به موزه‌ نظامی تبدیل شده که در آن ادوات جنگی و اسلحه‌های مربوط به دوران مختلف در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است. در این موزه از ابتدایی‌ترین جنگ‌افزارها تا پیشرفته‌‌ترین اسلحه‌های مربوط به سال‌های نه چندان دور دیده می‌شود که می‌تواند برای هر بیننده‌ای جذاب باشد. از جمله اسلحه‌های گرانبهای این موزه می‌توان به تفنگ ناصرالدین شاه، فتحعلی شاه، رضا شاه و محمدرضا شاه، مسلسل رئیس علی دلاوری و اسلحه‌های رزمندگان نهضت جنگل اشاره کرد. در طبقه دوم عمارت موزه عبرت دیده می‌شود که دیوارهای آن گچ‌کاری و منبت‌کاری‌ شده‌اند. سقف چوبی آن نیز به نقاشی‌های زیبایی چون گل و بوته، مجالس بزم و شادی و همچنین شکارگاه آراسته شده‌اند.

قهوه ‌خانه باغ عفیف آباد شیراز

ساختمان قهوه ‌خانه‌ سنتی باغ عفیف‌ آباد شیراز که در سمت راست در ورودی اصلی باغ قرار دارد، به شیوه‌ معماری ایرانی ساخته شده است همچنین حوض کوچکی وسط حیاط آن دیده می‌شود. سالن قهوه‌خانه دارای 6 حجره است که روی دیوار‌های آن نقاشی‌هایی از شاهنامه‌ فردوسی مثل داستان زال و سیمرغ یا نبرد رستم و اسفندیار نقاشی شده‌اند. همچنین در مرکز قهوه ‌خانه حوض کوچکی قرار دارد که ستون میانی سالن در آن جای گرفته است.

حمام سنتی باغ عفیف آباد

از دیگر دیدنی‌های این باغ حمام سنتی آن است که در قسمت غربی ساختمان قرار دارد و بر اساس شیوه‌ حمام‌های ایرانی سنتی ساخته شده است. این حمام دو خزینه‌ آب سرد و گرم دارد که از قراردادن دیگ مسی در کف خزینه، آب گرم درست می‌کردند. دیوارهای این حمام که به روشی بسیار ابتدایی بازسازی و مرمت شده‌اند با نقش‌های برجسته‌ای مثل «صحنه‌ ورود حضرت یوسف به جمع زنان مصری»، «فرهاد در کوه بیستون» و «دیدار مردم با خسرو پرویز» پوشیده شده است. متاسفانه سبک مرمت این حمام سنتی هم حس و حال واقعی آن را از بین برده و از جذابیت آن کاسته است. در پشت بام حمام نیز مناره و قنبه وجود دارد.

باغ ایرانی عفیف آباد

باغ عفیف آباد شیراز در زمان ساخت نمونه‌ کاملی از هنر گل‌کاری ایرانی بود که متاسفانه امروزه به بخش گل‌کاری و درختان این باغ توجه زیادی نمی‌شود و دیگر آن زیبایی باغ چندان به چشم نمی‌آید. با این وجود هنوز هم تماشای نخل‌های سر به فلک ‌کشیده و انواع درخت‌های مرکبات در باغ گلشن بزرگ و زیبا حس خوبی به ما می‌دهد. در محوطه باغ، باغچه‌های بزرگ با نظم خاصی کرت بندی شده و درختانی همچون بید، صنوبر و عرعر، درختان میوه‌، به‌خصوص انار در آن‌ها کاشته شده است.

امکانات تفریحی و رفاهی باغ عفیف آباد

از آنجایی که باغ عفیف آباد از جاهای دیدنی شیراز محسوب می‌شود؛ امکانات مختلفی را برای رفاه حال گردشگران و بازدیدکنندگان از این مجموعه فراهم نموده‌اند. از مهمترین امکانات باغ عفیف آباد شیراز می‌توان به فروشگاه صنایع دستی و سوغات، عکاسی با لباس‌های سنتی، کتاب فروشی، قهوه خانه و کافی شاپ اشاره نمود. همچنین یک تالار و مهمانسرای بزرگ نیز در مجموعه باغ گلشم شیراز وجود دارد که در اختیار ارتش بوده و برای استفاده عموم نمی‌باشد.

بهترین زمان سفر به باغ عفیف آباد شیراز

بهترین زمان بازدید از باغ عفیف آباد شیراز همانند دیگر باغ‌های شیراز در فصل بهار به ویژه اردیبهشت ماه است. البته این باغ در فصول دیگر سال نیز جذابیت خاص خودش را دارد. حتی در فصل‌ زمستان به دلیل وجود موزه‌های نظامی و عبرت در آن، بازدید از این مجموعه می‌تواند بسیار خاطره‌انگیز باشد.

آدرس و نقشه باغ عفیف آباد شیراز؛ باغ عفیف آباد شیراز کجاست؟

اگر قصد سفر به شیراز داشتید حتما به انتهای خیابان عفیف آباد و باغی که در آنجا قرار دارد سری بزنید. برای دسترسی به باغ عفیف آباد شیراز می‌توانید از خودروی شخصی یا وسایل حمل و ‌نقل عمومی استفاده کنید. نزدیک‌ترین ایستگاه‌های مترو، ایستگاه چهارراه زرگری یا مطهری و ایستگاه آوینی هستند که با پیاده شدن در این ایستگاه‌ها می‌توانید با تاکسی‌ خود را به باغ گلشن شیراز برسانید. همچنین می‌توانید از اتوبوس‌هایی که در بلوار استقلال تردد می‌کنند هم استفاده کنید و با پیاده شدن در یکی از ایستگاه‌های بعثت در بلوار بعثت و زرهی در بلوار استقلال با اندکی پیاده‌روی به مقصد برسید. بهترین انتخاب برای دسترسی به باغ عفیف آباد شیراز از نقاط مختلف شهر تاکسی است.

اگر با خودروی شخصی به سمت باغ عفیف آباد می‌روید، باید از خیابان قصردشت وارد خیابان عفیف آباد شده و خیابان را تا انتها ادامه بدهید. در انتهای خیابان باغ و در سمت دیگر آن تقاطع عفیف آباد با ستارخان قرار دارد که برای دسترسی به پارکینگ رو‌به‌روی باغ باید وارد خیابان ستارخان شوید.

آدرس باغ عفیف آباد شیراز: استان فارس، شیراز، انتهای خیابان عفیف آباد (مشاهده باغ عفیف آباد شیراز روی نقشه)

ساعات بازدید باغ عفیف آباد شیراز

ساعات بازدید باغ عفیف آباد شیراز در نیمه اول سال از ساعت 8 تا 12 و 15 تا 19 و در نیمه دوم سال از 8 تا 12 و 15 تا 17 است. در روزهای تاسوعا و عاشورا، شهادت حضرت علی (ع)، رحلت پیامبر (ص) و شهادت امام جعفر صادق (ع) این مجموعه فعالیتی ندارد.

هزینه بازدید باغ عفیف آباد شیراز

هزینه بازدید از باغ عفیف آباد شیراز برای گردشگران داخلی در سال 1399، پنج هزار تومان و برای گردشگران خارجی 50 هزار تومان بوده است.

عکس‌های باغ عفیف آباد شیراز

دیگر نوشتن از باغ عفیف آباد شیراز کافیست. برایتان چند تصویر جذاب از این باغ زیبا قرار داده‌ایم تا برای دقایق کوتاهی به تماشای زیبایی‌های آن بنشینیم.

جاهای دیدنی اطراف باغ عفیف آباد شیراز

اگر به بازدید از باغ عفیف آباد شیراز رفتید، این بازدید را بدون دیدن جاهای دیدنی اطراف آن ترک نکنید. در ادامه چند مورد از جاهای دیدنی اطراف این باغ را به شما معرفی خواهیم کرد تا بتوانید از آن‌ها بازدید کرده و لذت این سفر را برای خود دوچندان کنید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر درباره شیراز و جاذبه‌های زیبای آن می‌توانید به دسته بندی شهر شیراز یول بیر مراجعه کنید.

عمارت شاپوری شیراز؛ عمارتی زیبا در میان باغی جذاب!

از جمله جاهای دیدنی اطراف باغ عفیف آباد شیراز می‌توان عمارت شاپوری را نام برد که از زیباترین باغ عمارت‌های شیراز است. این عمارت به دوره پهلوی اول تعلق دارد و در آن می‌توان تلفیقی از معماری اروپایی و ایرانی را مشاهده کرد. در این باغ عمارت جلوه‌های طبیعی باغ و معماری زیبای بنا در کنار یک‌دیگر چشم‌انداز منحصر به فردی را خلق کرده‌‌اند. عمارت شاپوری 2 طبقه دارد و زیربنای آن 840 متر مربع و مساحت اصلی زمین آن 4635 متر مربع است و در لیست اولین بناهایی قرار دارد که با رویکرد معماری آزادانه طراحی و ساخته‌ شده‌اند.

همچنین کافی‌شاپ و رستوران عمارت شاپوری محلی دنج و زیبایی را برای گذراندن وقت و فرصتی عالی برای تجربه‌ی منحصر به ‌فردی از صرف غذا در خانه تاریخی را فراهم کرده‌اند. غذاهای ایرانی و محلی نظیر دیزی، لاپلویی گوشت و انواع کباب‌ها در بخش رستوران آن و انواع نوشیدنی‌های تابستانی همچون بستنی و قهوه در بخش کافی‌شاپ آن عرضه می‌شود. ساعت بازدید از عمارت شاپوری هم از ساعت 8 صبح تا 11 شب است.

آدرس عمارت شاپوری: شیراز، خیابان انوری، تقاطع اهلی (مشاهده عمارت شاپوری روی نقشه)

آرامگاه حافظ شیرازی؛ مهد شعر و شاعری در ایران

از جمله‌دیگر مکان های دیدنی اطراف باغ عفیف آباد شیراز می‌توان به آرامگاه حافظ شیرازی اشاره کرد. شیراز شهر شعر و مهد پرورش گنجینه‌های ادب فارسی ایران زمین است. در این شهر تماشایی، حافظ شیرازی، یکی از برترین شاهان شعر فارسی آرمیده است. جذابیت حافظیه شیراز علاوه بر ارزنده بودن خواجه حافظ شیرازی که در این مقبره آرمیده است، با هنر معماری ایرانی و سرسبزی باغ تلفیق شده است. باغ باصفا، ایوان وسیع، مقبره قدیمی و بخش‌های شمالی و جنوبی این آرامگاه از دیدنی‌ترین بخش‌های حافظیه هستند.

ساعت بازدید آرامگاه حافظ شیرازی در فصل بهار و تابستان از ساعت 8 صبح شروع می‌شود و تا ساعت 11 شب ادامه دارد و در فصول پاییز و زمستان از 8 صبح شروع می‌شود و تا ساعت 9 شب ادامه دارد. قیمت بلیط این آرامگاه برای گردشگران داخلی و خارجی متفاوت است به‌طوری‌که برای گردشگران ایرانی مبلغ 5 هزار تومان و برای گردشگران خارجی مبلغ 50 هزار تومان می‌باشد.

آدرس آرامگاه حافظ شیرازی: استان فارس، شیراز، حد فاصل چهارراه ادبیات و چهارراه حافظیه، رو‌به‌روی ورزشگاه حافظیه (مشاهده آرامگاه حافظ روی نقشه)

باغ عفیف آباد؛ بهشتی زیبا در دل شیراز!

اگر روز بدی را پشت سر گذاشته‌اید و می‌خواهید آن را فراموش کنید و یا اگر روز خوبی داشتید و می‌خواهید برای چند ساعتی آن را حفظ کنید، بهتر است سری به باغ عفیف آباد شیراز بزنید. از در که وارد شدید، زیبایی باغ با درخت‌های نخل اطراف حوض حس و حال خوبی را برای شما فراهم خواهد کرد.

اگر برای اولین‌بار است که به باغ گلشن شیراز می‌روید، ساعاتی را برای گشتن در عمارت اختصاص داده، موزه‌ها را گشته و یک دل سیر به سقف چوبی آن نگاه کنید که همانند این ظرافت و سلیقه را در هر جایی نخواهید یافت. این مقاله توسط مجله گردشگری یول بیر و برای آشنایی بیشتر شما با باغ عفیف آباد شیراز به نگارش درآمده است، به امید این که از خواندن آن لذت ببرید.