عمارت شاپوری شیراز؛ عمارتی رها از بند کلیشه‌ها!

عمارت شاپوری شیراز عمارتی تماشایی در دل شیراز است. شیراز برای هر کسی که به آن سفر کرده باشد یادآور خاطره خاصی است؛ از شکوه و اصالت تخت‌جمشید، طراوت و زیبایی باغ رکن‌آباد، عطر مدهوش‌کننده بهارنارنج‌، شب زنده‌داری در حافظیه و به گوش جان نوش کردن بیت بیت اشعار تر لسان‌الغیب، غرق لذت شدن از بلاغت کلام استاد سخن سعدی گرفته تا شلوغی بازار وکیل و طعم خوش فالوده‌های شیراز!

براستی که سفر به این شهر شعر و ادب هر قدر هم که تکرار شود، تکراری نمی‌شود! در این مقاله از مجله گردشگری یول بیر با ما همراه باشید تا با هم به عمارت شاپوری شیراز، سری زده و از تماشای آن لذت ببریم.

معرفی عمارت شاپوری شیراز

عمارت شاپوری شیراز یکی از زیباترین یادگارهای دوران پهلوی اول است. تلفیق معماری ایرانی و فرنگی در این بنا باعث شده تا در لیست اولین بناهایی که با رویکرد معماری آزادانه طراحی و ساخته شده‌اند قرار بگیرد. معماری زیبای بنای عمارت شاپوری در کنار طبیعت خارق‌العاده باغ، چشم‌انداز منحصربه‌فرد و بی‌نظیری را خلق کرده و این عمارت را به یکی از مکان‌های دیدنی محبوب و پرطرفدار شیراز در بین گردشگران و مسافران تبدیل کرده است.

تاریخچه عمارت شاپوری؛ بنایی متعلق به بزرگ‌ترین تاجر شیرازی!

عمارت شاپوری شیراز در دوران پهلوی اول در سال‌های 1310 تا 1315 توسط معمار مشهور و توانمند شیرازی، استاد حاج ابوالقاسم مهندسی، ساخته شد. این بنا متعلق به عبدالصاحب شاپوری، یکی از بزرگ‌ترین تاجران شیراز با اصالتی کازرونی بوده و تا اوایل دهه 70 هجری شمسی خانواده شاپوری در این عمارت ساکن بودند. بعد از این سال‌ها این عمارت متروکه رها شد تا اینکه در سال 1378 سازمان میراث فرهنگی این بنا را از خانواده شاپوری خریداری کرد. عمارت شاپوری در شیراز در 16 مهرماه 1379 با شماره 2781 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

معماری عمارت شاپوری؛ تلفیقی از معماری سنتی و مدرن

عمارت شاپوری شیراز ساختمانی دوطبقه، با مساحت 840 مترمربع و در باغی به وسعت 4635 مترمربع بنا شده است. عمارت شاپوری شامل بخش‌های عمارت ورودی، عمارت اصلی، عمارت اندرونی، گلخانه، کالسکه‌خانه، چاه و غیره است که تنها عمارت اصلی و باغ به سازمان میراث فرهنگی فروخته شده و بازدید از آن برای عموم آزاد  است و سایر بخش‌های این عمارت در اختیار بازماندگان خاندان شاپوری است.

همان طور که پیش‌تر گفته شد، عمارت شاپوری در شیراز با تلفیق معماری ایرانی و اروپایی جزو اولین بناهایی است که با رویکرد معماری آزادانه طراحی و ساخته‌ شد. اولین تفاوتی که در باغ عمارت شاپوری شیراز با الگوی معماری ایرانی به چشم می‌آید، شکل و نحوه قرارگیری حوض‌ها است. در الگوی معماری ایرانی حوض‌ها معمولا مستطیل شکل بوده و حوض میانی هم‌راستا با ورودی و عمارت ساخته می‌شود؛ اما حوض اصلی عمارت شاپوری به شکل پنج‌پر است.

لبه‌های این حوض از سنگ گندمک ساخته شده و باغچه‌ای به شکل دایره آن را احاطه کرده است. در ضلع جنوب‌غربی باغ نیز حوضی با طرح قلب وجود دارد. همچنین الگوی چهارباغ ایرانی و تقسیم باغ به باغ‌های کوچک‌تر و قرینه در این باغ دیده نمی‌شود. اگرچه معابر باغ نسبت به محور اصلی قرینه‌سازی شده؛ اما این قرینگی در کاشت درختان مشاهده نمی‌شود و اگر از بالکن عمارت به باغ نگاه کنیم، در یک طرف درختان سرو و در طرف دیگر درختان چنار را خواهیم دید. از دیگر درختان کاشته شده در این باغ می‌توان به درختان افرا، انجیر، انار، نارنج و خرما اشاره کرد.

ساختمان عمارت اصلی با ظاهری کاملا قرینه و با گچ‌بری‌های استادانه و کاشی‌کاری‌ چشم‌نواز با طرح فروهر و چهارده ستون با گچ‌بری‌ها و رنگ‌آمیزی‌های زیبا و بی‌مثال کاملا مطابق با سبک معماری قجری طراحی شده است. وجود بالکن در طبقه دوم از آن دسته عناصری است که در معماری ایرانی جایگاهی نداشته و یکی از المان‌های نوآورانه محسوب می‌شود که با بهره‌گیری از سبک معماری اروپایی به این بنا اضافه شده است.

در الگوی معماری ایرانی معمولا عمارت اصلی در محور میانی و در مرکز باغ ساخته می‌شود؛ اما عمارت شاپوری شیراز در ضلع شمالی ساخته شده و راه ورود به آن از روبروی بنا نیست و برای ورود به عمارت باید 90 درجه به سمت شمال بچرخید. پس از ورود به عمارت، با یکی دیگر از تابوشکنی‌ها در عمارت شاپوری روبرو خواهید شد و آن هم استفاده از راه‌پله بعنوان یکی از المان‌های اصلی بنا است.

در معماری سنتی ایرانی معمولا پلکان از المان‌های فرعی بوده که در حاشیه قرار می‌گرفت و اتاق‌ها بصورت تودرتو و از طریق بازشوها به یکدیگر راه داشتند؛ اما در عمارت شاپوری شیراز از یک پلکان مرکزی برای راه‌یابی به طبقه بالا و دسترسی به راهروهای عمارت استفاده شده و اتاق‌ها نیز بجای بازشوها از طریق راهروها با یکدیگر مرتبط می‌شوند. تزیینات قابل‌توجه راه‌پله و پاگردها، مانند نقاشی‌های دیدنی روی دیوارها، صحت این ادعا که راه‌پله یکی از عناصر اصلی در معماری عمارت شاپوری بوده و تنها برای اتصال طبقات نیست را تایید می‌کند.

از دیگر نوآوری‌های عمارت شاپوری، داشتن اتاق‌هایی بود که به منظور خاصی طراحی شده و در طول زمان کاربری ثابتی داشتند چرا که در گذشته اتاق‌ها در خانه‌های ایرانی بدون کارکرد خاصی طراحی شده و در زمان‌های مختلف برای کاربردهای متفاوتی استفاده می‌شدند.

امکانات تفریحی و رفاهی عمارت شاپوری شیراز؛ امکاناتی برای ثبت یک روز به یادماندنی!

همان طور که پیش‌تر اشاره کردیم عمارت شاپوری برای مدتی به حالت متروکه رها شده بود و باغ عمارت جلوه و شکوه خود را از دست داده بود؛ اما با گذشت مدتی و با همت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، باغ عمارت مرمت و احیا شده و از آن زمان تا به امروز، با عنوان مجموعه کافه و رستوران شاپوری مشغول به فعالیت است.

در رستوران عمارت شاپوری انواع غذاهای ایرانی و فرنگی با کیفیت بالا برای مهمانان سرو می‌شود. شما همچنین می‌توانید علاوه بر گردش در باغ عمارت و لذت بردن از تماشای مناظر زیبای آن، با کرایه لباس‌های سنتی و عکاسی خاطره‌ای به‌یادماندنی از سفرتان به شیراز و بازدید از عمارت شاپوری شیراز را در قاب تصویر ثبت کنید.

بهترین زمان سفر به عمارت شاپوری شیراز

شیراز شهری چهارفصل است و بازدید از جاذبه‌های تاریخی این شهر در هر فصلی جذابیت خاص خودش را دارد؛ البته می‌توان گفت، بهار و خصوصا ماه اردیبهشت که باغ‌ها با طراوت و زیبایی خیره‌کننده ‌و عطر شکوفه‌های بهارنارنجشان هوش از سر هر کسی می‌برند و پاییز که این عمارت باشکوه را در میان باغی با درختان خزان‌زده و رنگارنگ قرار می‌دهد، از هر زمان دیگری تماشایی‌تر بوده و از بهترین زمان‌ها برای بازدید از عمارت شاپوری در شیراز شمرده می‌شود؛ با این حال، بهترین زمان سفر به شیراز کاملا بستگی به علایق خودتان دارد.

آدرس و نقشه عمارت شاپوری شیراز؛ عمارت شاپوری کجاست؟

عمارت شاپوری در خیابان انوری، تقاطع اهلی واقع شده و برای رفتن به آن می‌توانید از وسایل نقلیه شخصی و عمومی استفاده کنید. نزدیک‌‌ترین ایستگاه مترو به عمارت شاپوری ایستگاه زندیه است که 550 متر با این عمارت فاصله دارد و پس از پیاده شدن از مترو با 200 متر پیاده‌روی در خیابان انوری می‌توانید به مقصد برسید.

مسیر بعدی به سمت عمارت شاپوری شیراز از خیابان توحید است. اگر مسیر خیابان توحید به سمت خیابان اهلی را تا انتها ادامه دهید و سپس به چپ بپیچید پس از برداشتن چند قدم عمارت شاپوری را در مقابل خود خواهید دید. اگر قصد استفاده از اتوبوس برای رسیدن به عمارت شاپوری را دارید، باید سوار سرویس‌های خط پایانه ولیعصر-نمازی شده و پس از پیاده شدن در ایستگاه چهارراه زند، با 2 دقیقه پیاده‌روی در خیابان انوری به مقصد برسید.

آدرس عمارت شاپوری شیراز: استان فارس، شیراز، بلوار کریم خان زند، خیابان انوری (مشاهده عمارت شاپوری روی نقشه)

ساعات بازدید عمارت شاپوری شیراز

این عمارت همه روزه از ساعت 8 صبح تا 11 شب، آماده میزبانی از بازدیدکنندگان و مسافران سفر به شیراز است.

هزینه بازدید عمارت شاپوری شیراز

هزینه بازدید از عمارت شاپوری به ازای هر نفر برای گردشگران ایرانی 3000 تومان و برای گردشگران خارجی 5000 تومان است.

عکس های عمارت شاپوری شیراز

در ادامه دسته بندی شهر شیراز یول بیر تصاویری زیبا از این عمارت تماشایی و زیبا را مشاهده خواهیم کرد.

عمارت شاپوری شیراز؛ عمارتی سنت شکن اما زیبا!

در این مقاله از یول بیر با هم به شیراز زیبا سفر کردیم؛ به عمارت شاپوری سری زدیم و محو تماشای معماری نوآورانه و منحصربفرد این عمارت شدیم. در کافه عمارت شاپوری شیراز در کنار حوض پنج‌پر نشستیم و همزمان با لذت بردن از موسیقی گوش‌نواز قطرات آب فواره حوض و تماشای نورپردازی‌های زیبایی که شکوه و جلوه این عمارت مجلل را دو چندان می‌کنند، با نوشیدن یک فنجان چای با عطر بهارنارنج در باغ بهشتی عمارت، خستگی راه را از تن به‌در کردیم. آیا تابحال بازدید از عمارت شاپوری را تجربه کرده‌اید؟ اگر تجربه‌ای از سفر به شیراز و بازدید از عمارت شاپوری دارید، لطفا با ما به اشتراک بگذارید.