بحرم مطهر امام رضا (ع) اولین چیزی است که هنگام شنیدن نام شهر مشهد به ذهنمان خطور می‌کند. اغلب مسافران و زائران تمایل دارند با جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم آشنا شوند تا در جوار حرم امام رضا و در کنار سفر معنوی و زیارت، به گردش و تفریح نیز بپردازند. در این مقاله از یول بیر، با شناخت مکان‌های دیدنی نزدیک حرم، یک سفر زیارتی و سیاحتی خاطره‌انگیز را همراه با صرفه‌جویی در وقت و هزینه تجربه خواهید کرد.
- مجموعه موزه‌های آستان قدس رضوی؛ گنجینه‌ای تاریخی
- مسجد گوهرشاد مشهد؛ مظهر هنر ایرانی-اسلامی
- مدرسه پریزاد مشهد؛ ندیمه گوهرشاد
- مقبره شیخ بهایی؛ عارف همه‌چیزدان
- آرامگاه پیر پالاندوز مشهد؛ تجلی زیبایی
- خانه تاریخی داروغه؛ تلفیق هنر ایرانی و روسی
- کلیسای مسروپ مقدس؛ تنوع دین و فرهنگ
- حمام تاریخی مهدی قلی بیک؛ حمام شاه یا حمام رضوی
- بازار رضا؛ حس خوب خرید و تفریح
- باغ ملی مشهد؛ آرامشی میان هیاهو
- مجموعه باغ موزه نادری؛ یادگار نادرشاه افشار
- گنبد سبز مشهد؛ فیروزه‌ای کهن
- گنبد خشتی؛ زیبا در طول دوران‌ها
- گردش در جوار حرم مطهر
مجموعه موزه‌های آستان قدس رضوی؛ گنجینه‌ای تاریخی
مجموعه موزه های آستان قدس رضوی از پربازدیدترین و مهمترین جاهای دیدنی نزدیک حرم است و در مجموعه حرم امام رضا قرار دارد. این مجموعه در چندین بخش، آثاری نفیس و گران‌بها را برای علاقه‌مندان به تاریخ و هنر به نمایش گذاشته است. در موزه مرکزی، آثار تاریخی ارزشمند و هدایای عاشقان غریب‌الغربا نگهداری می‌شود. گنجینه موزه‌های آستان قدس رضوی شامل گنجینه‌های تاریخ حرم رضوی، تمبر، سکه و اسکناس، آبزیان، نجوم، ساعت، ظروف و سلاح و هنرهای تجسمی است. از بخش‌های دیگر این مجموعه عظیم می‌توان از موزه قرآن و نفایس، تالار استاد فرشچیان و موزه هدایای مقام معظم رهبری نام برد. بازدید از این موزه همه روزه به استثنای روزهای عاشورا، بیست و یکم ماه مبارک رمضان و سیزدهم فروردین از ساعت 8 الی 21 و با پرداخت هزینه ورودی و خرید بلیط امکان‌پذیر است.
آدرس: مشهد، حرم مطهر، صحن کوثر (نقشه گوگل مپ موزه آستان قدس رضوی)
مسجد گوهرشاد مشهد؛ مظهر هنر ایرانی-اسلامی
مسجد گوهرشاد مشهد در جنوب حرم امام رضا و در فاصله بسیار کمی تا حرم قرار دارد. این مسجد از مهمترین جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم امام رضا و یکی از مساجد اصیل تاریخ معماری ایرانی-اسلامی به شمار می‌رود. این بنای پرجلوه و شکیل در سال 818 هجری قمری به دستور گوهرشاد، از بانوان بزرگ و نامدار آن زمان، ساخته شد و حکایات و افسانه‌های زیادی درباره روند ساخت آن وجود دارد. گوهرشاد با وسعت 9410 متر مربع، وسیع‌ترین مسجد در آستان قدس رضوی است. یک صحن بزرگ، چهار ایوان، هفت شبستان و گلدسته‌ها و گنبد فیروزه‌ای، زیبایی و شکوه بی‌نظیری ایجاد می‌کند. توصیه می‌کنیم بازدید از این مکان باشکوه و چشم‌نواز را در برنامه سفر به مشهد از یاد نبرید. امکان بازدید از مسجد گوهرشاد به صورت رایگان و 24 ساعته وجود دارد.
آدرس: مشهد، بلوار شهدای حج، شهدای حج 8، عیدگاه، بین آیت الله شیرازی و امام رضا (نقشه گوگل مپ مسجد گوهرشاد)
مدرسه پریزاد مشهد؛ ندیمه گوهرشاد
این مدرسه توسط پریزاد، ندیمه گوهرشاد خاتون، در کنار مسجد گوهرشاد ساخته شد و قدمت آن به دوران تیموریان برمی‌گردد. این بنای چهار ایوانی دارای تزئینات کاشی‌کاری‌های هفت رنگ است که متاسفانه در طی قرن‌ها تخریب شده و زیبایی خود را از دست داده‌اند؛ به همین دلیل سه بار در طول تاریخ مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. پس از انقلاب، مدرسه پریزاد تغییر کاربری داد و اکنون از آن به عنوان مکانی برای جلسات مذهبی و فرهنگی استفاده می‌شود. بازدید از این مکان نیز رایگان است و چنانچه جلسه و مراسم خاصی در حال اجرا نباشد، می‌توانید از تمامی بخش‌های آن دیدن کنید.
آدرس: مشهد، بلوار شهدای حج، شهدای حج 8، عیدگاه، بین آیت‌الله شیرازی و امام رضا (نقشه گوگل مپ مدرسه پریزاد)
برای مطالعه مطالب بیشتر در مورد شهر مشهد، به دسته بندی شهر مشهد یول بیر مراجعه کنید.
مقبره شیخ بهایی؛ عارف همه‌چیزدان
مقبره شیخ بهایی یکی دیگر از جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم است که در داخل حرم مطهر رضوی قرار دارد. این آرامگاه مربوط به بهاءالدین محمد بن حسین عاملی، معروف به شیخ بهایی، حکیم، منجم و ادیب ایرانی است که به عشق زیارت امام رضا با پای پیاده از اصفهان به مشهد رفت و اکنون مزار این عالم زاهد محل بازدید عاشقان امام هشتم است. رواق شیخ بهایی با آینه‌کاری‌های ظریف و زیبا و کتیبه‌های خوشنویسی شده، جلوه‌ای خیره‌‌کننده ایجاد می‌کند. زائران حرم می‌توانند به صورت رایگان از این مکان بازدید کنند و با خواندن فاتحه‌ای از فضای معنوی و تماشای معماری دلنشین لذت ببرند.
آدرس: مشهد، زیرگذر حرم مطهر، تقاطع شهید نواب صفوی (نقشه گوگل مپ آرامگاه شیخ بهایی)
آرامگاه پیر پالاندوز مشهد؛ تجلی زیبایی
آرامگاه پیر پالاندوز مشهد از جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم به شمار می‌رود و در شمال شرقی حرم امام رضا قرار دارد. این آرامگاه از آثار زیبای دوران صفویه و با قدمت 400 ساله به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. پیر پالاندوز کیمیاگر ماهری بود که برای امرار معاش کار پالان‌دوزی انجام می‌داد و یک قرآن هفت سوره‌ای به خط ثلث از این عارف نامدار به یادگار مانده است. در سال 985 هجری قمری، پس از درگذشت پیر پالاندروز، این آرامگاه برای گرامی‌داشت مقام ایشان ساخته شد. مقبره پیر پالاندوز با گنبدی بزرگ و پیازی‌شکل، کاشی‌کاری و گچ‌بری‌های زیبا و نقاشی‌های مینیاتوری کم‌نظیر، زیبایی و شکوه معماری دوران صفویه را به نمایش گذاشته است. گفتنی است که برای بازدید از این مقبره هیچ هزینه‌ای از گردشگران دریافت نمی‌شود.
آدرس: مشهد، بلوار سردار شوشتری، شهید نواب صفوی (نقشه گوگل مپ آرامگاه پیر پالاندوز)
خانه تاریخی داروغه؛ تلفیق هنر ایرانی و روسی
خانه داروغه مشهد که قدمت آن به دوره قاجار بازمی‌گردد، به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و یکی از جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم است. معماری این بنا به صورت ترکیبی از معماری ایرانی و روسی، جلوه و زیبایی خاصی دارد. استفاده از آجرهای قالبی و کاشی‌های هفت‌رنگ، تندیس‌های گچی تراشیده شده و تزئینات چوبی و ساختار هوشمندانه که در حیاط دو بخش تابستان‌نشین و زمستان‌نشین ایجاد می‌کند، نظر هر بیننده‌ای را به سمت خود می‌کشد.
آدرس: مشهد، محله بزرگ نوغان، خیابان نواب صفوی، شارستان رضوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه (نقشه گوگل مپ خانه تاریخی داروغه)
کلیسای مسروپ مقدس؛ تنوع دین و فرهنگ
کلیسای مسروپ مقدس مربوط به دوران پهلوی است و در سال 1941 میلادی توسط ارامنه شهر مشهد بنا شد. این کلیسای ذوزنقه‌ای شکل با دو گنبد مخروطی که در راس آن‌ها صلیب‌هایی به چشم می‌خورد، از مکان های دیدنی مشهد نزدیک حرم است. این کلیسا تا دهه 50 محل اجرای مراسمات مسیحیان بود اما با گذشت زمان و ترک ارمنی‌های مشهد، فعالیت این مجموعه کاهش پیدا کرد و اکنون به عنوان یک محل تاریخی-فرهنگی میزبان گردشگران است.
آدرس: مشهد، ده دی، بلوار امام رضا، خیابان دانش، خیابان جانبازان (نقشه گوگل مپ کلیسای مسروپ مقدس)
حمام تاریخی مهدی قلی بیک؛ حمام شاه یا حمام رضوی
حمام مهدی قلی بیک، از جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم امام رضا و یکی از معروف‌ترین و بزرگ‌ترین حمام‌های ایران است. این حمام توسط مهدی قلی بیک، از امیران ترک خراسان، در زمان صفویه بنا و وقف مردم شد. سقف زیبا و شکیل مهمترین وجه تمایز حمام رضوی با جاهای دیگر است. از بخش‌های مختلف آن می‌توان به سربینه یا رختکن، هشتی یا میاندر، گرمخانه و نظافت‌خانه، خزینه، گلخن یا آتش‌خانه و چاله حوض اشاره کرد. رفته رفته با آبادانی و توسعه شهرها، تقاضا برای حمام عمومی کاهش یافت و اکنون به عنوان مکانی توریستی، سالانه بازدید‌گنندگان بسیاری را به خود جلب می‌کند.
آدرس: مشهد، ابتدای بازار بزرگ، جنب مسجد شاه (نقشه گوگل مپ حمام تاریخی مهدی قلی بیک)
بازار رضا؛ حس خوب خرید و تفریح
بازار رضا مشهد با شهرتی جهانی از قدیم‌الایام به یکی از جاذبه‌های گردشگری و جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم امام رضا تبدیل شده است. اگر پس از زیارت حرم مطهر، قصد گردش و خرید سوغاتی را دارید، می‌توانید با پیمودن مسیری کوتاه به بازار سرپوشیده رضا برسید. قدم زدن در راهروهای این بازار، دیدن جلوه‌های رنگارنگ ویترین مغازه‌ها و استشمام بوی ادویه‌ها و شیرینی‌های خوشمزه شهر مشهد، هوش از سر هر مسافری می‌برد. در این بازار با معماری و بافت سنتی از خوراک و پوشاک گرفته تا صنایع دستی و هنری، لوازم منزل، انواع زیورآلات، اسباب‌بازی و غیره را می‌توان پیدا کرد. این بازار پر زرق و برق همه روزه از ساعت 9 الی 22 پذیرای گردشگران است.
آدرس: مشهد، ضلع شرقی خیابان امام رضا، حد فاصل میدان بیت المقدس و 17 شهریور (نقشه گوگل مپ بازار رضا)
باغ ملی مشهد؛ آرامشی میان هیاهو
باغ ملی مشهد از جاهای تفریحی نزدیک حرم و در میان شلوغی خیابان‌ها، مکان آرامش‌بخشی است که می‌توان در سایه درختانش نفسی تازه کرد. در این باغ سردیس مشاهیر بزرگ علمی و ادبی به چشم می‌خورد و در نقاط مختلف آن، وسایل بازی مخصوص کودکان و امکانات و تجهییزات ورزشی قرار داده شده است. درختان سرسبز و گل‌کاری‌های زیبا فضای دل‌نشینی ایجاد کرده که برای قدم زدن صبحگاهی یا پیک‌نیک عصرانه انتخاب مناسبی است. همانند همه پارک‌های دیگر ورود به باغ ملی مشهد رایگان است.
آدرس: مشهد، بلوار امام خمینی، گلستان شرقی (نقشه گوگل مپ باغ ملی مشهد)
مجموعه باغ موزه نادری؛ یادگار نادرشاه افشار
این باغ زیبا از جمله جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم به شمار می‌رود و شامل آرامگاه و دو تالار موزه است. مجسمه باشکوه 14هزار کیلوگرمی نادرشاه و یارانش، و معماری منحصر به فرد بناها، آن را به یکی از نمونه‌های فاخر معماری نوین ایران مبدل کرده و شکوه و جلوه بسیار زیبایی به این مجموعه بخشیده است. احداث این مجموعه تاریخی-فرهنگی به دستور شخص نادرشاه بود و کار ساخت آن تا سال‌ها پس از درگذشت وی ادامه داشت. در موزه نادری، آثار ارزشمند مربوط به دوران صفویه و افشاریه به چشم می‌خورد. همچنین بازدیدکنندگان می‌توانند با پوشیدن لباس تاریخی و زره و کلاه افشاری، عکسی یادگاری را به خود هدیه دهند. بازدید از این موزه با خرید بلیط برای تمام گردشگران و علاقه‌مندان امکان‌پذیر است.
آدرس: مشهد، چهارراه شهدا، آرامگاه نادر شاه (نقشه گوگل مپ باغ موزه نادری)
گنبد سبز مشهد؛ فیروزه‌ای کهن
گنبد سبز از دیگر جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم، در واقع مقبره و مدفن شیخ محمد عارف استرآبادی، یکی از عارفان نامدار شیعه است. این بقعه صفوی، به دلیل کاشی‌کاری‌های فیروزه‌ای و نقوش زیبای اسلامی، به نام گنبد سبز معروف شده است. اگر در هنگام شب از این بنای چند صد ساله دیدن کنید، با منظره‌ای سبز و نورانی روبرو می‌شوید. در طول روز نیز، رنگ فیروزه‌ای زیبا در مقابل چشمان بازدیدکنندگان دلربایی می‌کند.
آدرس: مشهد، بلوار امام خمینی، خیابان ثبت، میدان گنبد سبز (نقشه گوگل مپ گنبد سبز)
گنبد خشتی؛ زیبا در طول دوران‌ها
گنبد خشتی، آرامگاه سلطان محمد، از نوادگان امام موسی بن جعفر (ع) و یکی از مکان های دیدنی مشهد نزدیک حرم است. طبق نظر کارشناسان، قدمت این بنا به دوران تیموریان بازمی‌گردد که بعدها در دوران صفوی و قاجاری، بازسازی و تزئیناتی بر روی آن انجام شده است. وجود دو کتیبه قرآنی مزین به آیاتی از سوره ملک و واقعه با نقوش اسلیمی زیبا، بر ارزش این بنای تاریخی-مذهبی می‌افزاید و گردشگران بسیاری را جلب خود می‌کند.
آدرس: مشهد، بلوار سردار شوشتری، علی اصغری‌ها (نقشه گوگل مپ گنبد خشتی)
گردش در جوار حرم مطهر
در این مقاله سعی داشتیم با معرفی جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم امام رضا به شما در داشتن یک سفر خاطره‌انگیز کمک کنیم تا از لحظه لحظه سفر خود لذت ببرید. اکنون که با این مکان‌های زیارتی، تاریخی، تجارتی و تفریحی آشنا شده‌اید می‌توانید بدون صرف وقت و هزینه حمل و نقل، پس از زیارت کامل حرم مطهر امام هشتم، با پیمودن راهی کوتاه در بازار رضا خرید کنید، در آرامگاه‌ها، موزه‌ها و بنا‌های قدیمی نظاره‌گر تاریخ باشید و در پارک‌ها و مراکز تفریحی لحظاتی به یاد ماندنی تجربه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مجله گردشگری یول بیر دیدن کنید.
پیشنهاد سردبیر یول بیر:
سلام
داشتن هر نوع اطلاعی قبل از رفتن به مسافرت برای همه‌ی ما لازم و ضروریه تا بتونیم از زمانمون بهترین استفاده رو داشته باشیم مخصوصا مسافرت های زیارتی که سفرمون هم زیارتی هست و هم سیاحتی وهم اینکه خرید سوغاتی نباید فراموش بشه.
تشکر از مجله گردشگری یول بیر،که جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم رو به این زیبایی بیان کردید.
سلام ممنون بابت نظر ارزشمند شما. جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم به مسافرین کمک میکنه تا هزینه مالی و زمانی هدر ندن و براحتی در کنار زیارت، سیاحتی هم داشته باشند.