در موزه های تبریز می‌توانیم به تماشای گذشته‌ای که تمام شده بایستیم و درباره آن بیشتر بدانیم. در موزه‌ها آثار قدیمی ارزشمندی نگهداری می‌شود که از ایران سرمدی و تبریز دیرینه به جای مانده است. اینکه تبریز شهر کهن و قدیمی است بر هیچ‌کس پوشیده نیست. این دیار زیبا یکی از شهرهای مهم ایران است که موزه‌های بسیاری را در دل خود جای داده و اتفاقات تاریخی و سیاسی را در آن به مردم به نمایش می‌گذارد.
در موزه های شهر تبریز هم زیبایی و فرهنگ و هم تاریخ را می‌توان دید و علاوه بر آثار و مجسمه‌ها، فضای بسیار زیبا و دلنواز و عمارت‌های باشکوه با معماری‌های خاص و فوق‌العاده وجود دارد. اگر به تاریخ و آثار باستانی علاقه‌مند هستید در این مقاله با یول بیر همراه شوید تا موزه‌های تبریز و موقعیت آنها را بیشتر بشناسیم.
لیست موزه های تبریز؛ گشتی در جاهای تاریخی شهر تبریز
موزه های تبریز تعدادشان بسیار زیاد است و علاوه بر این در سطح شهر تبریز خانه های قدیمی و تاریخی وجود دارند که به دلیل زیبایی معماری یا قدمت و تاریخچه آن، از این خانه‌های قدیمی نیز تحت عنوان موزه یاد می‌شود. این موزه ها از مکان‌های گردشگری تبریز محسوب می‌شوند که گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ بسیاری از این مکان‌ها دیدن می‌کنند و اطلاعات سیاسی، فرهنگی و تاریخی خود در مورد تبریز قدیم را افزایش می‌دهند. در ادامه به معرفی هر کدام از موزه‌های تبریز خواهیم پرداخت تا شناخت بهتری نسبت به آنها داشته و در سفر به تبریز به این موزه‌ها نیز سری بزنید.
موزه آذربایجان؛ از ارزشمندترین موزه های تبریز
از ارزشمندترین موزه های تبریز و ایران، موزه آذربایجان است که از آثار هزارساله گرفته تا آثارهای دوره اسلامی در آن نگهداری می‌شود. قدیمی‌ترین آثاری که در این موزه وجود دارد ابزارآلات شکاری از جنس ابسیدین که مربوط به زمان قبل از تاریخ است. سنگ‌هایی که روی آنها تصویر حیوانات نقاشی شده، گل و گیاهی کشف شده در جیرفت کرمان، مجموعه‌ای از سفال‌های تپه اسماعیل‌آباد که به هزاره پنجم قبل از میلاد مربوط می‌شود، مجسمه الهه زن متعلق به هزاره اول قبل از میلاد در این موزه قرار دارند.
همچنین یک ویترینی شامل اجساد یک زن و مرد مربوط به هزاره اول قبل از میلاد در این موزه وجود دارد که در کاوش‌های علمی در سال 1378 در مسجد کبود کشف شده است. در اطراف مسجد کبود قبرستان سه هزار ساله‌ای بوده که این اجساد نیز مربوط به همان آرامگاه هستند که حال در یکی از خوب‌ترین موزه های تبریز، موزه آذربایجان نگهداری می‌شوند.
در موزه آذربایجان که یکی از معروف‌ترین موزه های تبریز به شمار می‌رود، سه سالن هشتصد متری وجود دارد که در یکی از آنها مهرها و سکه‌های قدیمی ایران به نمایش گذاشته شده است. در پایان سالن یک اثر سنگی هنری بسم الله نصب گردیده که هنوز هم مانند آن یافت نشده و از نادرترین آثار هنری ایران به حساب می‌آید. این هنر توسط هنرمند ایرانی به نام محمدعلی قوچانی حجاری در پنج قسمت حجاری شده که چهار قسمت آن قاب و یک قسمت آن متن است.
این موزه غنی یکی از بهترین موزه های دیدنی تبریز شناخته می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم از این موزه زیبا که تاریخ ارزشمند و کهن تبریز و حتی ایران را در معرض دید گذاشته، دیدن کنید.
ساعات بازدید: در بهار و تابستان همه روزه از ساعت 9 الی 18:30 و در پاییز و زمستان 9 الی 17:30
آدرس موزه آذربایجان: تبریز، خیابان امام خمینی، به طرف چهارراه شهید بهشتی، نرسیده به مسجد کبود
موزه سنگی تبریز؛ از دیدنی‌ترین موزه های تبریز
موزه سنگی تبریز از دیدنی‌ترین موزه های تبریز است. این موزه آثار سه هزارساله سنگ نگاره‌های قدیمی شهر تبریز را به نمایش گذاشته و به زبان سنگ سخن می‌گوید. اما تیر و دو نشان! آدرس این موزه با آدرس موزه آذربایجان یکسان است و می‌توانید در بازدید از موزه سنگی از موزه آذربایجان تبریز نیز دیدن کنید.
در این موزه، سنگواره‌های قدیمی که از دوره‌های ساسانی، ایلخانی و صفوی برجای مانده‌اند و سنگ نگاره‌هایی از جمله سرستون، ته ستون، مزار، کتیبه که به هزار سال قبل تعلق دارند، وجود دارند که تاریخ کهن شهر تبریز را به نمایش می‌گذارد.
ساعات بازدید: در بهار و تابستان همه روزه از ساعت 9 الی 18:30 و در پاییز و زمستان 9 الی 17:30
آدرس موزه سنگی: تبریز ، خیابان امام خمینی، به طرف چهارراه شهید بهشتی، نرسیده به مسجد کبود
موزه بازار و مشاغل تبریز؛ اولین موزه مشاغل در ایران
تبریز را که می‌شناسید! شهر اولین‌های ایران. در صنعت و هنر و فرهنگ و غیره سعی داشته همیشه اولین باشد و مکان‌های جدیدی را برای گردشگری احداث کند. موزه بازار و مشاغل از اولین و جدیدترین موزه های تبریز در کشور ایران است که با مساحت 2000 متر مربع در کنار یخچال صادقیه و مهرانه رود ساخته شده است.
اشیا و وسایل قدیمی مشاغل در این موزه نگهداری می‌شود و یکی از کارهای جالبی که انجام می‌شود در غرفه‌های مربوطه صدای مشاغل را پخش می‌کنند. بازدید از موزه مشاغل شما را به حس و حال گذشته می‌برد، گویی که در بازار قدیم تبریز در حال قدم زدن هستید. مشاغلی که در موزه بازار که از جدیدترین موزه های تبریز است وجود دارند همه مشاغل سنتی بوده و ممکن است برخی از آنها حال دیگر در بازار دیده نمی‌شوند و از بین رفته‌اند. در بالای غرفه‌ها یا همان مغازه‌های قدیمی موزه نام، شماره تلفن، آدرس و وسایل موجود در دکان‌ها نوشته شده که تمامی اینها واقعی بوده و برگرفته از بازار واقعی تبریز قدیم است.
ساعت بازدید: هر روز از ساعت 9 صبح الی 16 عصر
آدرس موزه بازار: انتهای بازار بزرگ تبریز، خیابان آزادگان، خیابان آینه سازان، جنب یخچال صادقیه
موزه خودرو؛ جذاب‌ترین موزه تبریز
موزه خودرو! از جذاب‌ترین موزه های تبریز به شمار می‌رود که در آن خودروهایی از مدل‌های
- بنز
- فورد
- بیوک
- فولکس
- شورلت
- دوج
- واگن
و دیگر مدل‌ها به نمایش درآمده است. قدیمی‌ترین خودروی موجود در این موزه متعلق به سال 1936 میلادی است. جالب است بدانید هریک از این خودروهایی که در موزه خودرو که از جذاب‌ترین موزه های تبریز از دید گردشگران بوده، قرار دارند دارای شجره معتبر و واقعی هستند که به کمک آنها مشخص شده صاحب خودروهای موجود چه کسانی بوده‌اند. خودروهای بزرگانی مانند استاد شهریار، خلیفه کل ارامنه اصفهان، خان ماکو، بهروز وثوقی، خان علمدار جلفا و افراد معروف دیگر در آنجا دیده می‌شود.
ساعت بازدید: همه روزه از ساعت ۴ بعد از ظهر تا ۹ شب و جمعه ها از ساعت ۱۲ ظهر تا ۴ بعد از ظهر
آدرس موزه خودرو: تبریز، جاده تهران، جنب کافی شاپ وحید، انتهای کوچه سمت راست
موزه صدا؛ اولین موزه تخصصی ایران
موزه صدا در خانه امیر پرویز که به دوره پهلوی اول مربوط می‌شود، نخستین موزه تخصصی صدا در کشور ایران به شمار می‌رود که هدف آن حفاظت از گنجینه‌های هنری و شناساندن فرهنگ ایران و آذربایجان است . آقای حسین ساجدی تمامی اشیا مرتبط با صدا و آلات و ادوات موسیقی هستند را جمع آوری کرده و در این موزه به نمایش گذاشته است. سازهای زهی، مضرابی، زهی آرشه‌ای، کوبه‌ای، کلاویه‌دار، بادی و غیره در این موزه وجود دارند.
موزه صدا از زیباترین موزه های تبریز، دارای آرشیو صوتی نیز است و علاوه بر آلات موسیقی آلاتی مانند کوبه‌درها، دارالحکومه و کاروانسراهای قدیمی و زنگوله‌های مربوط به دوره صفویه در این موزه وجود دارند. همچنین رادیوهای لامپی قدیمی،دستگاه‌های نمایش، اسلاید، آپارات، تلویزیون‌های سیاه و سفید و ضبط صوت‌های قدیمی در این موزه در معرض دید مردم قرار گرفته است.
ساعت بازدید: همه روزه از ساعت 10 تا 18
آدرس موزه صدا: تبریز، خیابان تربیت، کوچه کرباسی
موزه بهتونی؛ اولین موزه شخصی ایران
یک از موزه های تبریز موزه بهتونی است که بیشتر از آنکه یک موزه تاریخی باشد، بیشتر از لحاظ زیبایی بصری اهمیت دارد. از آن جهت که آثار استاد بهتونی در این موزه قرار دارد به آن موزه شخصی می‌گویند. خوراکی‌های خوشمزه اما از جنس مجسمه بخشی از زیبایی این موزه است که آنقدر طبیعی ساخته شده است که همه در ابتدا فکر می‌کنند قابل خوردن است. بیش از 10 هزار مجسمه غذاهای آذربایجانی، ایرانی و خارجی، حبوبات، تنقلات، شیرینی‌ها، میوه‌جات، خشکبار و غیره در این موزه وجود دارند که همه اینها ساخته دست خود استاد بهتونی است.
به قول خود استاد بهتونی: شما ممکن است اینجا یک بشقاب برنج دم کرده را ببینید و فکر کنید که این دانه های برنج یک جا و در یک مرحله ساخته شده است. امّا این گونه نیست. چرا که این برنج‌ها به صورت تک به تک و دانه به دانه و با دست ساخته شده و اندازه واقعی نیز در ساخت آنها رعایت شده است. کیفیت و شکل کباب‌های ۵۰۰ ساله مربوط به دوره نادرشاه افشار و شاه اسماعیل صفوی را هم از متون ادبی و کتب تاریخی استخراج کرده و ساخته‌ام. کباب که غذای مورد علاقه و معروف ما ایرانی هاست انواع مختلفی دارد که همه را اینجا از گچ و سیمان به تصویر کشیده‌ام، از تاوا کبابی و دونر کبابی گرفته تا بناب کباب و تاس کباب!
برخی در بازدید از موزه بهتونی که از زیباترین موزه های تبریز است، درخواست خرید از اشیا داخل موزه را دارند، با اینکه این مورد برای خود استاد بهتونی هم امکان درآمدزایی بسیاری داشت ولی هیج‌چیز این موزه برای فروش گذاشته نشده و تنها منبع درآمد استاد برای زندگی خود بلیط ورودی این موزه بوده است.
ساعت بازدید: همه روزه به جز روزهای تعطیل از ساعت 9:30 صبح تا 14 ظهر
آدرس موزه استاد بهتونی: تبریز، باغ گلستان شهر تبریز، روبروی هنرستان وحدت
نمایش موزه استاد بهتونی در نقشه
موزه شهریار؛ خانه محمدحسین بهجت
موزه شهریار، خانه قدیمی و تاریخی شاعر معروف تبریزی است که به یکی از موزه های دیدنی تبریز معروف است. قدمت این خانه به دوره پهلوی دوم برمی‌گردد. اشیایی که در این خانه قرار دارد وسایل شخصی خود استاد شهریار از جمله کتاب‌ها، دستخط‌‌ها، هدایا و لوازم زندگی ایشان بوده که در معرض دید گذاشته شده است. همچنین در حیاط خانه استاد شهریار تندیس بزرگی از ایشان، حوض آب تعبیه شده و در زیرزمین این خانه عکس‌های شهریار قرار دارد و یک بخش بصری و سمعی از اشعار وی و قسمت دیگر آن برای استراحت گردشگران از این محل است. متاسفانه این موزه در ایام تعطیل فعالیت ندارد.
ساعت بازدید: همه روزه به جز روزهای تعطیل از ساعت 7:30 صبح الی 14:30 و 15 الی 19
آدرس موزه شهریار: تبریز، خیابان ارتش جنوبی، محله مقصودیه
خانه مشروطه؛ خانه کوزه‌کنانی تبریز
خانه مشروطه یکی از موزه های تبریز است که در محله کوزه‌کنانی واقع شده و از ارزشمندترین و پرافتخارترین موزه های شهر تبریز شمرده می‌شود. همین که وارد موزه می‌شوید، باغی سرسبز را می‌بینید که اطراف آن عمارت باشکوه و در وسط آن حوضی از آب قرار دارد که زیبایی را به این موزه بخشیده‌اند و باعث شده‌اند تا از موزه های دیدنی تبریز برای گردشگران باشد. دیدنی‌های داخل این موزه مجسمه‌ها و تندیس‌ها، عکس‌ها و سند‌های تاریخی است که قدمت آن به 150 سال پیش برمی‌گردد و برای مردم از دوران مشروطیت روایت می‌کند.
ساعت بازدید: همه روزه به جز روز دوشنبه از ساعت 9:00 صبح تا 18:00
آدرس موزه مشروطه: تبریز، بازار تبریز، خیابان راسته کوچه(مطهری)
موزه سنجش؛ خانه قاجاری تبریز
موزه سنجش که به آن خانه سلماسی نیز می‌گویند از موزه های تبریز است که قدمت آن به زمان قاجار می‌رسد. این خانه که اکنون به موزه تبدیل شده است معماری آن مربوط به سبک قاجار قدیم بوده و دست نخورده است. وسیله‌های سنجش اندازه‌هایی مانند وزن، حجم، طول و غیره که در گذشته استفاده می‌شدند در این موزه وجود دارند. ساعت‌های جیبی، ایستاده و رومیزی، دوربین‌های عکاسی نیز در این موزه نگهداری می‌شوند. از بخش‌های جالب این موزه که باعث شده افراد علاقه‌مند به زمین‌شناسی و طبیعت نیز از این موزه دیدن کنند نگهداری یک تنه درخت 5 میلیون ساله است.
ساعت بازدید: همه روزه 8 صبح الی 14:30 در بهار، 8 صبح الی 20 در تابستان، 9 صبح الی 15 در پاییز و زمستان
آدرس موزه سنجش تبریز: تبریز، خیابان امام خمینی، کوچه‌ی مقصودیه، بن بست سلماسی، پشت ساختمان شهرداری
موزه عمارت شهرداری؛ برج ساعت معروف تبریز
عمارت شهرداری تبریز اولین موزه تاریخ شهرداری ایران در شهر اولین‌ها، تبریز قرار دارد.این عمارت با ارتفاع ۳۰٫۵ متر در میدان ساعت که از قدیمی‌ترین میدان‌های این شهر است که به ساعات قاباغی معروف است، قرار دارد. این عمارت به سبک معماری آلمانی قبل از جنگ جهانی دوم ساخته شده و در بالای آن ساعت بزرگی نصب شده است که با گذشت هر یک ربع، صدای خوش‌طنین خود را به گوش مردم می‌رساند و به همین دلیل است که میدان روبروی این عمارت را میدان ساعت می‌نامند. اگر از نمای بالا در نقشه به شکل این عمارت نگاه کنید عقابی را می‌بینید که در حال پرواز است.
عمارت شهرداری بعدها به یکی از موزه های تبریز معروف شد که در آن موزه تالار‌های متعددی مانند
- تالار فرش
- تالار هنرهای معاصر
- تالار خط و خوشنویسی
- تالار حکمت
- چاپ و نشر
- دوربین‌های قدیمی
و چندین تالار جالب دیگر قرار دارند.
ساعت بازدید: همه روزه از ساعت ۸ صبح الی ۶ عصر
آدرس موزه عمارت شهرداری تبریز: تبریز، خیابان امام خمینی، میدان ساعت، عمارت شهرداری تبریز
موزه عصر آهن؛ متفاوت‌ترین موزه تبریز
موزه عصر آهن یکی از جالب‌ترین موزه های تبریز به شمار می‌آید که 38 گورستان با قدمت هزارساله، در دل خود جای داده است. سطح گورها در این موزه با هم متفاوت است و اجساد در یک عمق ثابت در زمین دفن نشده‌اند. از همان ابتدای کشف این اجساد در این مکان هیچ تغییری صورت نگرفته و به شکل غار باقی مانده است به همین خاطر به این موزه، سایت عصر آهن نیز می‌گویند. حضور مهمان در این غار محدودیت داشته و تنها 15 نفر ظرفیت دارد. با تلاش و کاوش محققان اسکلت‌های موجود در این موزه تعیین جنسیت شده و سن آنها تشخیص داده شده است. گورهای متفاوتی در این سایت مانند گورهای کوچک مربوط به کودکان و گورهای مربعی که مربوط به نوجوانان است، وجود دارد.
ساعت بازدید: از ساعت 8 صبح الی 14:45 ظهر
آدرس موزه عصر آهن: تبریز، بازار تبریز، خیابان امام
گنجینه‌های نهفته در دل موزه های تبریز
هزاران سال بعد خود ما نیز جزئی از این موزه خواهیم شد، موزه ای که حال خود به تماشای شگفتی‌های محفوظ در آن ایستاده‌ایم. بازدید از موزه های تبریز حسی وصف‌ناپذیر با خاطرات فراموش‌نشدنی برایتان رقم خواهد زد. ما را هم در لذت موزه‌گردی خود سهیم کنید و تجربه‌ها و خاطرات جذاب خودتان را با مجله گردشگری یول بیر به اشتراک بگذارید.
وااااای موزه خودرو چه خفنهههههه
برا یه آدم ماشین بازی مثله من یعنی بهشتهههه بهشت! من نرفته عاشقش شدممممم، خدایی به خاطر موزه‌های تبریز و به خصوص موزه خودرو تبریز هم که شده یه سفر جور می‌کنم برم ببینم حتمااا
دمت گرم یول بیر عالی بود ❤️
انشاالله تبریز خودش طلب کنه و موزه های تبریز رو هم در این سفر برید بگردید. فوق العاده هستن موزه های تبریز و قطعا اجسام بسیار شگفت انگیزی رو میتونید ببینید.
سلام من همیشه فکر میکردم اشیای قیمتی که باستان شناسان از دل خاک بیرون میکشن تو موزه نگهداری میشن. ولی شما تو مقاله موزه های تبریز در مورد موزه خودرو و موزه صدا گفتید که برام خیلی جالب بود. با دیدن این موزه میشه فهمید سازها با گذشت زمان چه تغییراتی کردن.?
بله در مقاله موزه های تبریز تمام این موارد به بهترین شکل ترسیم شده. خیلی ممنون از کامنت زیبای شما
من از موزه خودرو که از بهترین موزه های تبریز هستش بازدید کرده بودم ، خودرو های قدیمی و لاکچری افراد معروف در این موزه نگه داری میشه که برای افرادی مثل من که به ماشین علاقه دارند خیلی جالبه و خوش میگذره
بله تمام موزه های تبریز بسیار خوب و دیدنی هستند. موزه های ماشین کلاسیک هم که از بهترین موزه های شهر تبریز بشمار میره.
سلام ممنونم از مقاله بسیار مفیدتون. من قصد سفر به تبریز داشتم و میخواستم از موزه های تبریز دیدن کنم اما همیشه تصورم از موزه ، اشیای باستانی و قدیمی بود ولی الان با چندتا از موزه های تبریز مثل موزه خودرو و بهتونی و صدا آشنا شدم که بسیار برام جالب بودند . حتما در سفرم از این موزه های تبریز دیدن خواهم کرد. ممنون از مقاله خوبتون
با سلام بله موزه های تبریز کمی متفاوت تر از سایر موزه های کشور هست. حتما موقع سفر به موزه های شهر اولین ها سر بزنید.